Serwis harwestera Entracon EH50

Serwis harwestera Entracon EH50

Przebieg prac obsługowych, kontrolnych czynności oraz częstotliwości obsługi winny być wykonywane zgodnie z następującymi punktami:

Obsługa co 7-10 godzin pracy – codzienna

Przegląd ogólny

  • maszyna
  • kontrola szczelności połączeń – wycieków
  • kontrola urządzeń kontrolno-sterujących
  • instalacja elektryczna
  • działanie elementów żurawia hydraulicznego
  • kontrola hamulców postojowych

Kontrola silnika

  • poziom oleju
  • zabrudzenie filtra powietrza
  • szczelność połączeń układu ssącego ( zasyssania powietrza do silnika)
  • zabrudzenie chłodnicy

Układ hydrauliczny

  • kontrola szczelności
  • poziom oleju silnikowego

Smarowanie

  • przegub centralny (w okresie pierwszych 50 mth co 4-6 godzin)
  • żuraw hydrauliczny
  • sworznie siłownika skrętu
  • osie tandemów (bogie)
  • chwytak

Obsługa po 50 mth

Przegląd ogólny

  • Kontrola przewodów paliwowych i opasek zaciskowych
  • Elementy robocze, kontrola działania

Hamulce i podwozie

  • Hamulce postojowe – kontrola skuteczności
  • Kontrola centralnego przegubu skrętnego – dokręcenie nakrętki sworznia
  • Kontrola mocowania kół i luzów na piastach – dokręcenie nakrętek kół i piast,
  • Kontrola stanu opon

Obsługa wykonywana przez serwis

  • Wymiana oleju silnikowego (później co 250 mth) – SERVICE
  • Wymiana wkładu filtra paliwa (później co 500 mth) – SERVICE
  • Wymiana filtra oleju silnikowego (później co  250 mth) – SERVICE
  • Kontrola ciśnienia roboczego układu hydraulicznego (później co  500 mth) – SERVICE

Obsługa  po 125mth

Przegląd elementów silnika

  • Kontrola pasów klinowych

Czyszczenie

  • Spuszczenie wody z filtru paliwa
  • Wkładu filtra powietrza

 

Obsługa po 250 mth

 

Kontrola

  • Szczelności układu ssącego – połączeń rur filtra powietrza

Obsługa wykonywana przez serwis

  • Wymiana filtra paliwa
  • Wymiana oleju silnikowego, pierwsza wymiana po 50 mth

Obsługa po 500 mth

Obsługa wykonywana przez serwis

  • Wymiana oleju silnikowego wraz z filtrem
  • Wymiana wkładu filtra oleju hydraulicznego
  • Kontrola ciśnienia roboczego w układzie hydraulicznym
  • Czyszczenie zbiornika paliwa lub wymiana filtra wstępnego paliwa
  • Czyszczenie chłodnicy – ożebrowania radiatora
  • Wymiana pasów klinowych

źródło:

instrukcja obsługi harwestera Entracon EH50

Obsługa serwisowa harwestera Entracon EH50

Obsługa serwisowa harwestera Entracon EH50 – ogólne uwagi

Wykonuj czynności obsługowe przy maszynie BEZPIECZNIE!!!

Przed obsługą lub naprawami upewnij się, że maszyna jest stabilna a hamulec postojowy jest załączony. Jeśli naprawiane są hamulce, upewnij się, że maszyna nie może ruszyć z miejsca.

 OSTRZEŻENIE: Bezwzględnie zabronione jest wykonywanie czynności serwisowych przy maszynie podczas, gdy silnik jest uruchomiony!!!

  • Opieraj żuraw na ziemi mocno i bezpiecznie tak, aby niemożliwy był jego samoistny ruch.
  • Trzymaj się z dala od podniesionego boomu.
  • Upewnij się, że osoby nie upoważnione nie są w zakazanej strefie blisko maszyny.
  • Zawsze wyłącz silnik i wyłącz główny przełącznik jeśli maszyna nie pracuje.

Rozłącz ujemny (-) przewód od akumulatora, jeżeli wykonujesz prace przy instalacji elektrycznej.

UWAGA: Kiedy wykonujesz prace przy instalacji elektrycznej przy podłączonym akumulatorze, istnieje zagrożenie spowodowania zwarcia i strzeż się żrącego kwasu w akumulatorze.

Sprawdzaj olej hydrauliczny co każde 500 mth – godzin pracy (zarówno mineralny jak i również biodegradowalny – ekologiczny).

Należy używać wyłącznie oryginalnych materiałów eksploatacyjnych i części zamiennych.

W trosce o bezpieczeństwo użytkowania maszyny i zdrowia oraz życie operatorów i osób obsługujących ją, należy dbać o dobry i należyty stan techniczny maszyny.

Obsługa serwisowa jest bardzo ważna i jest najlepszą ochroną przed przedwczesnym zużywaniem się i zniszczeniem maszyny lub jej podzespołów. Dotrzymywanie nakazanych czynności zapobiega ewentualnym defektom. Przy prawidłowych kontrolach możliwe jest stwierdzenie wadliwego funkcjonowania lub zużycia się w chwili, gdy da się jeszcze zapobiec uszkodzeniu. Wykonując te czynności – zwłaszcza czyszczenie i smarowanie, zapobiega się zatarciom, luzowaniu się śrub, usuwa się zagrożenie uszkodzeń.

Obsługa serwisowa obejmuje prace takie jak: czyszczenie i doglądanie, uzupełnianie materiałów eksploatacyjnych i smarów, wymiana oleju silnikowego, kontrolowanie wszystkich podzespołów, regulowanie elementów, kontrola mechanicznych połączeń
i dokręcanie śrub.

Podczas każdego demontażu i montażu mają znaczenie następujące zasady:

  • używać należy odpowiednich narzędzi, które nie uszkadzają nakrętek oraz połączeń śrubowych,
  • elementy, które ze sobą współpracują i się poruszają względem siebie należy smarować odpowiednim smarem,
  • podczas montażu zakonserwowanych części, koniecznie należy je rozkonserwować
    i nasmarować odpowiednim smarem,
  • wadliwe, zużyte lub uszkodzone części należy zastępować nowymi – oryginalnymi.

Dla sprawnego funkcjonowania całej instalacji elektrycznej bardzo ważny jest sprawny, naładowany i pielęgnowany akumulator. Podczas pracy silnika akumulator jest ładowany poprzez alternator. Jeżeli zużycie prądu jest większe niż może oddać alternator, akumulator musi być czasami doładowywany poza maszyną.

Zasady poprawnej obsługi serwisowej i eksploatacji instalacji elektrycznej

  • po zakończeniu pracy i jazdy oraz przy dłuższym unieruchomieniu maszyny zawsze należy odłączać akumulator głównym wyłącznikiem prądu, co należy także robić podczas napraw lub wymianie części elektrycznych, zwłaszcza podczas prac spawalniczych (spawania) na maszynie,
  • nie wolno odłączać akumulatora podczas pracy silnika, gdyż może to doprowadzić do zniszczenia układu ładowania,
  • należy zachowywać klemy akumulatora w czystości, nie wolno zamieniać miejscami przewodów akumulatora (biegunów) – zawsze biegun dodatni „+“ musi być podłączony do przewodu od rozrusznika a biegun ujemny „-“podłączony do masy – ramy maszyny. Przy używaniu cudzego źródła prądu do uruchamiania maszyny, bezwzględnie musi być bardzo dobre połączenie przewodów pośrednich i biegun dodatni musi być zawsze łączony z biegunem dodatnim akumulatora a biegun ujemny z masą – ramą maszyny.
  • podczas prac spawalniczych – spawania maszyny bezwzględnie musi być odłączony nie tylko akumulator od masy, ale i przewód łączący go z alternatorem i regulatorem,
  • w żadnym wypadku nie wolno zwierać żadnych styków akumulatora ani regulatora (nawet krótkotrwale podczas doświadczeń czy czynności kontrolnych).

Okresy serwisowania

Różne okresy serwisowania (międzyokresy obsługi serwisowej – przeglądy) obejmują  poszczególne czynności, które muszą być wykonywane. Należy wykonywać obsługę serwisową we wskazanych międzyokresach, czynności krótszych międzyokresów muszą być także wykonywane podczas obsługi serwisowej dłuższych międzyokresów, przykładowo w  trakcie obsługi po 250 mth należy także wykonać czynności wskazane dla obsługi po 50 mth. W celu potwierdzenia przeczytania niniejszej instrukcji operator zobowiązany jest złożyć podpis na stronie 14 w dowolnym miejscu.

Zaleca się przed wymianą oleju hydraulicznego, by była jego próbka była poddana analizie po każdych 500 mth eksploatacji, w celu zadecydowania czy jest może  konieczna wcześniejsza wymiany. Ma to bardzo istotne znaczenie zarówno przy oleju mineralnym, jak i ekologicznym.

źródło:

Instrukcja obsługi harwestera Entracon EH50

Eksploatacja harwestera Entracon EH50 – instrukcja obsługi

Eksploatacja harwestera Entracon EH50 – instrukcja obsługi

Docieranie maszyny

Etap docierania maszyny i silnika jest najważniejszym okresem dla trwałości
i niezawodnego działania podzespołów maszyny:

  • w okresie pierwszych 250 motogodzin (mth) nie należy pracować maszyną na pełnej mocy,
  • obserwuj uważnie wszystkie funkcje robocze maszyny,
  • nie obciążaj silnika podczas, gdy pracuje na wolnych (jałowych) obrotach,
  • nie dopuszczaj do długotrwałej pracy silnika na wysokich obrotach bez obciążenia,
  • nigdy nie wyłączaj silnika od razu, poczekaj, niech silnik przed wyłączeniem popracuje przez 30-60 sekund na wolnych obrotach – nie większych niż 1200rpm.
  • sprawdzaj temperaturę i ciśnienie oleju w układzie hydraulicznym maszyny.

Czynności przed uruchamianiem maszyny

  • sprawdź poziom płyny chłodzącego w silniku,
  • sprawdź poziom oleju smarującego silnik,
  • sprawdź poziom oleju w zbiorniku układu hydraulicznego,
  • sprawdź kontrolki układów ostrzegających,
  • upewnij się, że nie ma przecieków.

Uruchamianie  maszyny

Przed uruchomieniem silnika i maszyny należy dokonać przeglądu maszyny oraz kontroli silnika i upewnić się, że jest ona w należytym stanie. Uruchomienia silnika i maszyny można dokonać tylko po upewnieniu się, że nie spowoduje to żadnych zagrożeń.

Przed uruchomieniem należy włączyć główny wyłącznik prądu, który jest usytuowany w oznakowanym miejscu.

Uruchomienia silnika maszyny dokonuje operator z fotela w kabinie kluczykiem włożonym do stacyjki.

W celu uruchomienia należy najpierw przekręcić kluczyk do pozycji podgrzewania silnika, następnie odczekać 5-10s aż zgaśnie kontrolka świec żarowych – podgrzewania silnika. Gdy zgaśnie kontrolka świec żarowych należy dalej przekręcić kluczyk w pozycję rozrusznika – uruchamiania silnika. Gdy silnik zacznie pracować należy zwolnić kluczyk, który samoistnie powróci do pozycji 1 – włączony silnik.

Uwaga: rozrusznika nie wolno uruchamiać w sposób ciągły dłużej niż 20 sekund.

źródło:

instrukcja obsługi harwestera Entracon EH50

Trzebieże wczesne – intensywność cięć

Trzebieże wczesne – nawrót i intensywność cięć

Nawrót trzebieży wczesnych i intensywność cięć

Kryteriami charakteryzującymi zabieg trzebieżowy są nasilenie i nawrót trzebieży.

Nasilenie trzebieży jest to procentowa ilość miąższości lub pola przekroju pierśnicowego, jaką pozyskuje się w jednym zabiegu. Nawrót trzebieży to długość okresu między kolejnymi zabiegami.

Z chwilą wyznaczenia w drzewostanie drzew dorodnych powstaje obowiązek stwarzania im najkorzystniejszych warunków wzrostu. W tym okresie młode drzewa szybko dostosowują się do zmian w środowisku wywołanych cięciami pielęgnacyjnymi. W trzebieżach wczesnych istnieje jeszcze znaczna liczba drzew przypadających na jednostkę powierzchni drzewostanu, dlatego silniej przez cięcia można kształtować jego jakość. Na zwiększenie przestrzeni wzrostu drzewa reagują energicznie rozrostem koron i wykorzystują luki powstałe po wyciętych osobnikach. Zdolność ta nie jest nieograniczona a zawiera także niebezpieczeństwo ekscentrycznego rozwoju koron i pni drzew rosnących wokół większych luk. Z tych względów w trzebieżach wczesnych należy raczej ograniczać intensywność cięć, jednocześnie skracać nawroty.

 

Nawrót trzebieży jest uzależniony przede wszystkim od potrzeb wybranych drzew dorodnych. Nacisk drzew sąsiadujących z drzewami dorodnymi, ułatwia decyzję o nawrocie cięć. Należy pamiętać, że zwiększenie przestrzeni życiowej drzew dorodnych sprzyjając rozwojowi korony jednocześnie osłabia proces obumierania gałęzi i oczyszczania się strzały. Dlatego stopień przerzedzania zwarcia w okresie trzebieży wczesnych nie może być zbyt wielki, a tym samym nawrót cięć powinien być dość częsty. Nadmierne wydłużanie nawrotów w trzebieżach wczesnych prowadzi do zwiększenia intensywności zabiegów i nadmiernego przerzedzania drzewostanu, z wszystkimi jego ujemnymi skutkami (śniegołomy i wiatrołomy, gałęzistość, zdziczenie gleby itp.), natomiast zbytnie skrócenie nawrotu cięć nie daje z kolei pożądanego efektu trzebieży w postaci reakcji przyrostowej na wykonany zabieg.

Zabiegi trzebieży wczesnych należy powtarzać systematycznie, w miarę potrzeby. Okres nawrotu powinien wynosić około 5 lat i należy go wydłużać z upływem wieku do 7 lat. Na siedliskach słabszych nawrót trzebieży wczesnych będzie dłuższy i sięga 7 lat, natomiast na bogatszych siedliskach, na których zwarcie koron po przeprowadzonej trzebieży następuje szybciej, stosuje się nawrót 5 lat. W drzewostanach jednogatunkowych światłożądnych, szybko rosnących oraz w drzewostanach dotychczas słabo pielęgnowanych stosuje się częstszy nawrót cięć. W drzewostanach wielogatunkowych lub różnowiekowych przyjmuje się dłuższy okres nawrotu.

 

Naczelna zasada pielęgnowania drzewostanów brzmi „wcześnie, umiarkowanie, często”. Badania potwierdzają decydujące znaczenie wczesnego wyboru drzew dorodnych i cięć na ich korzyść dla ukształtowania właściwej struktury drzewostanu. W drzewostanach na bogatych siedliskach dopuszcza się odstępstwo od drugiego członu reguły -„umiarkowanie”. Częstsze powtarzanie trzebieży umożliwia pełniejsze zaspokojenie potrzeb pielęgnacyjnych drzewostanu.

W wyniku prowadzenia trzebieży wyjmuje się z drzewostanu pewną masę drzewną. Ilość pobieranej masy zależy od intensywności i nawrotu trzebieży, gatunku drzewa i jego wieku, bonitacji siedliska oraz struktury drzewostanu. Intensywność cięć jest zawsze uzależniona od celu produkcyjnego, a nie chęci pozyskania surowca z zabiegu międzyrębnego. Intensywność cięć określa się miąższością pozyskanego drewna z hektara. O ile stopień zwarcia koron w drzewostanie jest wskaźnikiem konieczności przeprowadzenia trzebieży, o tyle ilość pobieranej masy jest uzależniona od stopnia zadrzewienia drzewostanu, czyli faktycznego jego zapasu. W przybliżeniu przyjmuje się, że przy trzebieżach wczesnych pozyskuje się 5-18% zapasu drzewostanu.

 

Procent pozyskiwanej masy wskazuje na intensywność zabiegu trzebieży, przy czym pozyskanie do 7% zapasu oznacza trzebież słabą, do 12% – umiarkowaną, a pozyskanie ponad 12% zalicza się do trzebieży silnych. Słaba trzebież, przy której wyjmuje się tylko drzewa przygłuszone i opanowane, nie może być uważana za zabieg hodowlany korzystny dla drzew najlepszych. Tylko przez trzebież wczesną prowadzoną w silnym stopniu można wpływać na regulowanie rozwoju koron drzew w górnym piętrze drzewostanu. Jednak silna trzebież przeprowadzona raptownie pozostawia po sobie trwałe ślady. Wobec tego silnej trzebieży nie należy przeprowadzać jednorazowo, lecz rozłożyć ją na kilka cięć powtarzanych w krótkich nawrotach. Trzebież silna jest celowa na siedliskach boru mieszanego świeżego i żyźniejszych, przy bonitacji Ia.

Cięcia słabsze nie przynoszą w tych warunkach efektu selekcyjnego, a także nie pozwalają na ukształtowanie się właściwego pokroju drzew warstwy panującej. Trzebież silna natomiast, mimo czasowego obniżenia produkującego zapasu, umożliwia większy przyrost drzew dorodnych charakteryzujących się najwyższą jakością hodowlaną, a zarazem ich stabilizację, jako „szkieletu” drzewostanu. Silne trzebieże mogą znaleźć zastosowanie przy przebudowie monokultur sosnowych na drzewostany mieszane, jako zabieg przyspieszający wzrost dolnego piętra. Nie poleca się silnych cięć w drzewostanach niższych bonitacji, tam, gdzie przyniosą one trwałe pogorszenie stanu zdrowotnego przez pobudzenie do rozwoju licznych patogenów.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

http://www.ekologia.pl/wiedza/slowniki/encyklopedia-lesna/trzebieze-wczesne-nawrot-i-intensywnosc-ciec

Harwestery, forwardery i skidery

Harwestery, forwardery i skidery.

Ekonomia czy ekologia? A może… jedno i drugie?

Precyzyjne, nowoczesne i niezbędne – maszyny wielooperacyjne. Harwestery, forwardery i skidery. Współczesne leśnictwo coraz chętniej korzysta ze zdobyczy technologicznych. Powodów jest kilka – po pierwsze ekonomia, po drugie brak rąk do pracy w tradycyjnych zawodach leśnych i po trzecie wszechobecna mechanizacja oraz postęp.

Obecność nowoczesnych technologii w proekologicznej, wielofunkcyjnej gospodarce leśnej wydaje się więc nieunikniona. Ale czy wielkie, nowoczesne maszyny wielooperacyjne mogą „bezszelestnie” i w zupełnej harmonii z przyrodą pracować w lasach bez większego uszczerbku na środowisku? Opinie są podzielone.

Ekonomiczne, ale czy ekologiczne?

 Współczesne leśnictwo nie wyobraża sobie porządkowania lasu bez nowoczesnych technologii. Amerykańskie i skandynawskie maszyny wielooperacyjne pracujące w polskich lasach coraz częściej zastępują ludzi. Mimo ogromnych mocy silników, uszczerbek dla środowiska wynikający ze spalania paliw, którymi te ogromne urządzenia są napędzane jest coraz mniejszy. Mimo wszystko, na specjalistycznych forach internetowych pojawiają się głosy o szkodliwym wpływie nowoczesnej technologii na stan drzewostanu i ze względu na emisję szkodliwych związków, które podczas spalania paliw przedostają się do atmosfery.

Szkody

 Samojezdne maszyny do pozyskiwania drewna charakteryzują się znaczna masą własną. Stąd zaniepokojenie badaczy i naukowców ewentualnymi uszkodzeniami gleby powstającymi w wyniku docisku do gleby takich maszyn podczas pracy w lesie. Uszkodzenia są oczywiste, ale ważna jest ich minimalizacja. Nowoczesne urządzenia produkowane są z materiałów nieco lżejszych, które mniej obciążają glebę. Rozstaw i ilość kół również jest istotna, ponieważ odpowiednie ich rozmieszczenie także zmniejsza docisk. Sposobem na ograniczenie niekorzystnego wpływu pracy maszyn wielooperacyjnych w lasach są także szlaki technologiczne, czyli specjalnie wyodrębnione leśne korytarze, po których maszyny mogłyby się przemieszczać.

Wiadomo natomiast, że samojezdne ścinarki starszego typu, które pracowały w polskich lasach w latach siedemdziesiątych powodując uszkodzenia gleby (w różnym stopniu) nie miały negatywnego wpływu na jakość okolicznego drzewostanu. Naukowcy zauważyli możliwość rozwoju roślin i drzew w koleinach powstałych wskutek pracy takich maszyn. Badania nad minimalizacją niekorzystnego wpływu maszyn wielooperacyjnych są prowadzone nieustannie. Inżynierowie i producenci w nowych modelach wdrażają zmiany mające służyć ochronie środowiska.

Wycinka uzasadniona…

Wycinka drzew od razu kojarzy się z negatywnym wpływem na środowisko. Są jednak sytuacje, w których drzewostan musi być porządkowany, bo np. zagraża bezpieczeństwu, zagraża otoczeniu, czy jest potrzebny do pozyskania drewna jako surowca. Leśnicy z aprobatą obserwują możliwości, jakie oferują maszyny wielooperacyjne nowego typu. Po przejściu silnych wiatrów, trąb powietrznych zdarza się, że drzewa są powykrzywiane, poplątane                     i połamane – wtedy nowoczesna technologia jest nieunikniona, aby szybko, sprawnie i dokładnie usunąć zniszczenia. Podobny scenariusz występuje po przejściu innych żywiołów (pożary, powodzie).

Technologia przyszłości…

Nowoczesne harwestery, forwardery i skidery służą przede wszystkim do porządkowania, selekcjonowania, transportowania i obróbki drzewostanu. Ostatnimi czasy najpopularniejszą maszyną wykorzystywaną w lasach, coraz popularniejszą również w Polsce są kombajny zrębowe typu: harvester. Jest to maszyna wielooperacyjna wykorzystywana przy zrębie, obróbce i cięciu drzew, maszyna samobieżna wyposażona w gąsienice, dzięki którym może się poruszać. Na hydraulicznym wysięgniku umieszczona jest głowica wyposażona w piły i noże.

Pierwsze maszyny typu harvester pojawiły się w skandynawskich lasach na początku lat osiemdziesiątych. Operator ma panoramiczny widok obszaru roboczego w wyniku przedniego projektowania kabiny. Ramię i kabina obracają się równocześnie na wyższym stole obrotowym. Samochodowy mechanizm poziomowania nachyla się we wszystkich kierunkach, by dać operatorowi lepszą widzialność i więcej komfortu na stromym albo nierównym terenie. Maszyna wielooperacyjna typu: forwarder to rodzaj ciągnika. Wykorzystywany przede wszystkim do nasiębiernej zrywki drewna krótkiego. Forwardery to maszyny samozaładowcze. Drewno przy pomocy żurawia ładowane jest na maszynę i podczas zrywki nie ma kontaktu z podłożem. Powoduje to znaczne ograniczenie szkód pokrywy gleby podczas zrywki.

Większość forwarderów może być wyposażona w montowane kleszcze przeznaczone do zrywki półpodwieszonej. Ciągniki typu: skider są przystosowane do półpodwieszonej zrywki drewna. Rama ciągnika składa się z dwóch części połączonych ze sobą przegubowo, co umożliwia dużą zwrotność. Skidery mają napęd na wszystkie koła. Są to zasadniczo ciągniki czterokołowe, ale można spotkać również sześciokołowe i ośmiokołowe. Zdaniem fachowców ilość kół usprawnia poruszanie się po trudnym terenie i zmniejsza ryzyko docisku do ziemi powodując nieznaczne obciążenia gleby leśnej.

Na przedniej ramie umieszczony jest silnik, kabina kierowcy oraz głowica poruszana hydraulicznie. Z tyłu znajduje się wciągarka linowa jedno, lub dwu bębnowa i masywna tarcza osłaniająca tylne koła. Pierwsze typy tych ciągników zostały wyprodukowane przez firmy amerykańskie i kanadyjskie. Ciągniki przegubowe, mimo znacznych kosztów zakupu i eksploatacji, znalazły duże uznanie wśród leśników dzięki wielu walorom trakcyjnym. Mogą pracować na zróżnicowanym geograficznie terenie, są zwrotne i mają dobrą przyczepność do podłoża.

Drwal i pilarz do lamusa…

Tradycyjne zawody, które do niedawna były głównym elementem gospodarki leśnej cieszą się coraz mniejszym zainteresowaniem. Zawód drwala ostatnimi czasy spadł w hierarchii atrakcyjności zawodowej. Zdaniem leśników to ciężka, niebezpieczna i nienajlepiej płatna praca w często zmieniających się, trudnych warunkach atmosferycznych. Nie bez znaczenia jest także ekonomia. Praca ludzi w lesie wiąże się z większymi kosztami niż szybko i wydajnie pracujące maszyny. W przypadku operatorów maszyn wielooperacyjnych tego problemu nie ma. Nowoczesne urządzenia wyposażone w szczelne kabiny i klimatyzację zapewniają wysoki komfort wykonywanej pracy.

Operator najważniejszy…

Operator to „serce” w pełni skomputeryzowanej maszyny. Zdaniem ekspertów to opłacalny, ale bardzo stresujący zawód. Jak pisze specjalistyczny prasa leśna – zarobki oscylują w okolicach 4 – 5 tys. złotych miesięcznie. Za granicą są jeszcze większe. Aby jednak zasiąść za konsoletą maszyny wielooperacyjnej wyposażonej w mnóstwo przycisków i joysticków  trzeba zdobyć odpowiednie kwalifikacje. Organizowane są specjalne szkolenia zakończone egzaminami. Jednym z liderów w tej branży jest Ośrodek Szkolenia Operatorów Maszyn Leśnych w Nadleśnictwie Gidle, który oferuje specjalistyczne kursy obsługi nowoczesnych urządzeń. Ich ukończenie gwarantuje uzyskanie odpowiedniego certyfikatu.

Jako, że na rynku ruch w tej branży jest coraz większy zapotrzebowanie na operatorów tego typu rośnie. Odpowiedni program szkoleniowy zapewnia umiejętność obsługi maszyn wielooperacyjnych i zrywki drewna. Tłumaczy także technologię wykorzystywaną przy produkcji maszyn. Ośrodek w Nadleśnictwie Gidle wyposażony jest nie tylko w solidną bazę teoretyczną potrzebną przyszłym operatorom, ale także coś w rodzaju „parku maszyn”, w którym kursanci zdobywają doświadczenie praktyczne trenując na wyspecjalizowanych symulatorach.

ŹRÓDŁO (AUTOR):

Adam Sosnowski, ekologia.pl
http://www.ekologia.pl/srodowisko/technologie/ekonomia-czy-ekologia-a-moze-jedno-i-drugie,6348.html

Operatorzy maszyn wielooperacyjnych

Operatorzy maszyn wielooperacyjnych

Operator harvestera czy forwardera to w Polsce temat silnie rozwijający się. Zapotrzebowanie wzrasta wraz ze wzrostem maszyn jakie pojawiają się w lasach. Maszynę wielooperacyjną możemy mieć w ciągu dosłownie kilku dni , jeśli jest taka potrzeba. Wylewają się z internetu oferty nowych i używanych modeli. Natomiast specyfika samych maszyn, specyfika lasu oraz wymagane doświadczenie, powodują że operatorem takiego sprzętu nie można się stać równie szybko jak go kupić.

Artykuł dedykowany jest dla osób, które jeszcze nie pracowały na takich maszynach lub nawet nie pracowały w lesie. Nie ma on na celu odstraszyć nikogo , wręcz przeciwnie – zachęcić do tego rodzaju pracy. Doświadczeni operatorzy mają swoje wnioski i spostrzeżenia sytuacyjne, dlatego zapraszam do dawania komentarzy na facebook-u.

Oglądając w internecie prace np harvestera, można dojść do wniosku że operator przychodzi do pracy wsiada do klimatyzowanej kabiny z dobrym nagłośnieniem, uruchamia silnik i przez 8 godzin “bawi” się joystickami ścinając drzewa. Czyli takie granie w grę komputerową tylko że na żywo.

Niestety, aż tak różowo nie jest. Z kabiny trzeba wysiadać. Operator nie tylko ścina drzewa , ale i dba o maszynę. Praktycznie codziennie jest smarowanie newralgicznych punktów , a co kilka dni całej maszyny.                                        Zmiana łańcuchów , dolewanie paliwa i oleju, inspekcja, czyszczenie to absolutne minimum jakiego możemy być pewni. Dość często zwłaszcza jak jesteśmy “świeży” i nie mamy wypracowanej techniki operowania pękają węże hydrauliczne , wtedy czeka nas ich wymiana. Więc z założenia nie możemy bać się kluczy, bo raczej przy takiej awarii nikt nam nie pomoże. Jeśli klucze i pobrudzenie nam niestraszne to bardzo dobrze, idziemy dalej. Praca w kabinie to praca w samotności i co ciekawe nie każdy tak lubi. Duszą towarzystwa tu nie zostaniemy , chyba że podczas przerw. Bardzo często być operatorem równa się z pracą w delegacji.  Oczywiście te informacje są marginalne, ale trzeba mieć świadomość realiów.

Jeśli nasze doświadczenie jest żadne , pozostaje odbyć kurs operatora maszyn wielooperacyjnych. Opowiedzą o maszynach, o bezpieczeństwie, praktycznie popracujemy w maszynie, zdobędziemy uprawnienia UDT (chodź możemy je sami zrobić). Czyli jesteśmy operatorami.

Jak podaje jeden ze szwedzkich producentów harvesterów , operator żeby uzyskiwać ok 90% wydajności maszyny potrzebuje na to ok dwóch lat , czyli musimy się gdzieś zatrudnić, żeby doświadczenia nabierać. Będziemy  musieli mieć dużo szczęścia żeby trafić na nową maszynę. Z racji ich ilości i faktu racjonalności. Czyli powierzenie komuś praktycznie bez doświadczenia maszyny, której wartość liczona jest w milionach złotych.

Po tym wstępie rodzi się pytanie , jaki operator to dobry operator ? Tutaj zawsze w grę wchodzą dwa czynniki, wydajność i dbanie o sprzęt. Muszą iść z sobą w parze. Sama wydajność nic nie znaczy. Jedynie świadczy o opanowaniu koordynacji wzrokowo ruchowej , ale i nie zawsze. Dbanie o sprzęt , przy niskiej wydajności powoduje że maszyna nie zarabia , więc także nie ma to sensu.  Dlatego jest naprawdę dużym problemem dla właściciela maszyny znaleźć odpowiedniego operatora. W sytuacji gdy maszyna ulega awarii, zazwyczaj to operator kontaktuje się z serwisem. Gorzej jak kontakt wygląda na zasadzie zgłoszenia , a nie rozmowy. Tzn na pytania serwisanta operator odpowiada ” proszę Pana nie jestem mechanikiem , ja się na tym nie znam, proszę przyjechać”. Często można przeprowadzić szybką diagnostykę za pomocą  manometru lub miernika elektrycznego bez ingerencji w maszynę. Kończy się to często dosłaniem części lub wskazówkami serwisu do wyeliminowania problemu. Przy biernej postawie operatora , potrzebny jest przyjazd serwisu z każdym problemem. Czyli koszta diametralnie rosną. Duże ilości pozyskania, przy braku technicznego dbania operatora o maszynę powoduje że bilans strat jest wyższy niż zysków (koszty napraw i przestojów). Tutaj nie chodzi o to że operator ma być jednocześnie mechanikiem , a o racjonalne podejście, raczej inicjatywę.

To co skłania do zastanowienia się nad pracą to nie oszukujmy się relatywnie dobre zarobki. Miejmy jednak świadomość jak wygląda całokształt pracy operatora. Młodym stażem proponuje nie udowadniać za wszelką ceną swojej wartości w m3 , gdyż może być to zgubne.

Techniki operowania nie nauczymy się z książek czy internetu. Trzeba to wypracować samemu. Jeśli jesteśmy zupełnie nie związani z lasem zacznijmy od przyswojenia pojęć branżowych ( sortyment drewna, kopalniak, podszyt, trzebież,…  etc) , zasad bezpieczeństwa i budowy maszyn, będzie o wiele łatwiej na kursie.

Żeby operować maszyną wielooperacyjną wystarczy +/- miesiąc , żeby być dobrym operatorem potrzeba wielu lat , pamiętajmy o tym.

ŹRÓDŁO (AUTOR):

www.gospodarkalesna.pl/harvester-budowa-ogolna/

Głowica Harvesterowa

Głowica Harvesterowa

Głowica w harvesterze to najważniejsza jego część. Często traktowana jest jak osobna maszyna, chodź samodzielnie nie może działać. Natomiast sam harvester może być wyposażony w różne typy głowic uwzględniając oczywiście parametry. Nie można zastosować zbyt dużej głowicy , gdyż trzeba zapewnić odpowiedni wydatek oleju i ciśnienia. Wiąże się to z mocą silnika i rodzajem pompy. Efekt może być taki że głowica nie będzie wydajna. Pozostaje jeszcze kwestia stabilności.

Jak działa , z czego się składa , to przybliży poniższy artykuł. Jest to tylko ogólna forma przedstawienia zasady działania.

Działa stosunkowo prosto na pierwszy rzut oka. Chwyta , ścina, krzesze i tnie na kawałki , proste … Prosto przestaje być jeśli zagłębimy się w budowę głowicy.

Główne elementy głowicy w nazwach potocznych to: noże, rolki , piła , blok zaworowy, moduły elektroniczne, czujniki, komputer.

Noże

Noże ich zadaniem jest krzesanie i podtrzymywanie obrabianego drewna. Wykonane z metalu , wycinanego i spawanego lub odlewanego. Kształt noży jest tak wyprofilowany, żeby dolegać do jak największej powierzchni drzewa i to bez różnicy na średnicę. Każda głowica ma noże górne i tzw nóż pływający (chodź często jest stały) Jest to nóż umiejscowiony nad nożami górnymi i odpowiada tylko za okrzesywanie. Natomiast co do dolnych noży, to głowica może ich nie mieć, mieć jeden lub dwa.

Głowice nie posiadające noży dolnych to także głowice nie posiadające tradycyjnych rolek. Ich miejsce zastąpiły taśmy (rodzaj łańcucha) dzięki czemu jest większa powierzchnia styku z drewnem. Rozwiązanie to jest stosowane w mniejszych głowicach. Tu jako ciekawostka , jest też inaczej realizowany układ pomiarowy długości. Nie z kółka , a z hydromotoru napędzającego taśmę. I kolejna ciekawostka hydromotory mają różne momenty obrotowe. Odczyt długości odbywa się z tego mniejszego. Wyklucza to możliwość uślizgu taśmy na drewnie, a co za tym idzie błędu pomiarowego.

Rolki

Rolki to potoczna nazwa zestawu hydromotoru o dużym momencie obrotowym z zamontowaną rolką posuwu. Rolki chodź okrągłe mają różną budowę. Od całych wykonanych z metalu – tu różnice polegają na średnicy , szerokości i kształcie bieżni, po rolki metalowo-gumowe. Każdy z producentów chce osiągnąć najlepsze dopasowanie rolki do kształtu drzewa.  Głowice zazwyczaj mają dwie lub cztery rolki.Przy czterech rolkach dwie są zamontowane na stałe , a dwie otwierają się i zamykają , tak jak noże dodatkowo ruchem po lekki łuku, prostopadle do ramy głowicy. Ruch po łuku ma zapewnić dopasowanie do drzewa bez względu  na jego średnicę.

Piła

Piła to kolejna potoczna z nazw. Za nią się kryje układ cięcia. Składa się z hydromotoru szybkobrotowego napędzającego łańcuch, prowadnicy i łańcucha z jego napinaczem oraz systemu smarowania łańcucha. Zestaw ten posiada także czujniki położenia prowadnicy. Wychył prowadnicy realizowany jest hydraulicznie, najczęściej za pomocą siłownika.

Blok zaworowy

Blok zaworowy mieści się z tyłu głowicy jego zadaniem jest sterowanie każdej z funkcji. Otwierania/zamykania noży , rolek, sterowania piłą , siłą docisków , pozycją głowicy. Do bloku zaworowego dostarczany jest olej z pompy harvestera i przez układ zaworów różnego typu dostarczany do siłowników i hydromotorów, czyli w/w funkcji. Sterowanie blokiem odbywa się z komputera głowicy za pomocą modułów. Są dwa podstawowe sygnały elektryczne dostarczane do zaworów bloku. Jest to sygnał 1/0 (ON/OFF) i proporcjonalny (PWM) Pomimo różnic w budowie sterowania głowic , w zależności od producenta , wyjście sygnałowe jest takie samo czyli on/off i pwm.

Moduły

Moduły – ich zadanie polega na zbieraniu informacji z czujników , kodowanie ich i wysyłanie do komputera. Po przeanalizowaniu informacji , dane wracają do modułów są rozkodowywane i przekazywane do bloku zaworowego głowicy. Co producent to inny system sterowania, czyli możemy mieć w głowicy np 5 modułów , a możemy mieć jeden. Natomiast sam zakres wykonywania funkcji jest taki sam. Działają podobnie.

Czujniki

Czujniki elementy elektroniczne do pomiaru ustawień noży , długości , piły. Zwykle są to enkodery lub czujniki indukcyjne. Są także czujniki ciśnienia oleju w bloku zaworowym. Czujniki ciśnienia służą do kontrolowania ustawień zaworów proporcjonalnych oraz kontroli ciśnień w bloku. W sytuacjach ekstremalnych jest zatrzymywany wydatek z pompy żeby nie uszkodzić bloku zaworowego.

Najważniejszym elementem systemu głowicy jest algorytm oprogramowania. Nie jest to panel który widzi operator , czyli wyświetlacz na którym pokazywana jest długość, średnica gdzie można modyfikować ustawienia. Panel powiązany jest oczywiście ściśle z algorytmem i tworzy to razem oprogramowanie głowicy. Oprogramowanie przez interfejsy wejść i wyjść odczytuje dane z czujników rozmieszczonych na głowicy i po przeanalizowaniu steruje zaworami w głowicy. Operator oczywiście ma możliwość ręcznego sterowania zachowaniem głowicy za pomocą przycisków , aby dostosować je najlepiej dla każdego drzewa. Jeśli “sztuka” ma krzywizny , jest oblodzona, bez ręcznej korekty nie przejdzie przez głowice. Każdy z producentów stosuje swoje oprogramowanie EPEC Herman, DASA, TimberMatic, Opti etc. Z punktu widzenia użytkownika (panelu operatora) są zmienione , mają dodatkowe opcje. Natomiast sama zasada działania jest bardzo podobna. Odczytać informacje o drzewie w głowicy i najlepiej dostosować parametry głowicy.

Odczyt informacji / parametrów

Odczyt informacji odbywa się z czujników rozmieszczonych na głowicy. Są dwa podstawowe rodzaje czujników enkodery i czujnik indukcyjne. Enkodery to czujniki ruchu obrotowego. Przy obrocie generują impulsy elektryczne, które odczytywane są przez oprogramowanie. Dla przykładu jeden pełen obrót to 360 impulsów, może być ich więcej lub mniej. Generowania przez enkoder dwóch przebiegów pozwala określić kierunek obrotu. Stosowane są do pomiaru średnicy do pomiaru długości oraz do wychyłu piły lecz nie zawsze. Czujnik indukcyjny działa na zasadzie reakcji na zbliżenie do metalu. Czyli zmienia swój stan z niskiego na wysoki 0/1 lub odwrotnie. Tu mamy dwa podstawowe typy NO i NC (normalnie otwarty i normalnie zamknięty). Czujnik ciśnienia działa na zasadzie zmiany wartości napięcia na wyjściu w zależności od podanego ciśnienia. Zmiana napięcia jest liniowa lub logarytmiczna.

W/w czujniki są powszechnie stosowane w automatyce przemysłowej. Jeśli ktoś nie usunął oznaczeń z czujników możemy je zakupić na wolnym rynku. Może się okazać że enkoder z naszej głowicy od pomiaru długości, jest także używany w przemyśle spożywczym w maszynie do butelkowania.

Średnica

Średnica – enkodery są montowane przy nożach głowicy. Tu jest różnie. Mogą być dwa i wtedy na każdym z noży jeden (wyciągana jest średnia), może też być tylko jeden enkoder. W zależności od producenta umieszczane są przy nożach dolnych lub górnych. Samo umiejscowienie też jest różne. Mogą występować w o sworzniu lub napędzane za pomocą zębatki , a umiejscowione w osobnej obudowie. Rozwiązanie drugie jest wygodniejsze w serwisowaniu , ale bardziej podatne na uszkodzenia.

Pomiar długości

Pomiar długości – enkoder zamontowany w kółko pomiarowe. Kółko/zębatka pomiarowe jest umiejscowione w środkowej części głowicy. Jest dociskane do powierzchni drewna i obraca się wraz z jego przesuwem. Jest dociskane hydraulicznie, tak żeby dopasować się do krzywizn. W sam układ docisku wchodzi dodatkowo sprężyna jako kompensator. Kółko przy obalaniu drzewa jest automatycznie chowane żeby nie uległo uszkodzeniu jeśli nastąpi przekręcenie drzewa.

Sterowanie piłą

Sterowanie piłą – enkoder przy osi montażu prowadnicy lub dwa czujniki indukcyjne. Enkoder odczytujący położenie prowadnicy pozwala na ustawienie opcji wysuwania prowadnicy tylko do średnicy odczytanej przez pomiar średnicy. W efekcie pozwala to zaoszczędzić czas , gdyż prowadnica nie musi wysuwać się przez cały swój zakres, a tylko na grubość drewna. Gdy są tylko czujniki indukcyjne, które odczytują pozycję “piła w domu” i “piła max”, przy trybie automatycznego cięcia operator musi ręcznie chować piłę żeby zaoszczędzić czas, olej i paliwo. Pozycja głowicy – najprościej mówiąc chodzi o określenie w jakiej pozycji jest głowica, pion , czy poziom. Nie każda z głowic co ma, bo może odbywać się to programowo , jeśli występuje realizowane jest za pomocą czujnika indukcyjnego.

Realizowanie funkcji:

Noże

Noże – sterowanie nimi odbywa się za pomocą zaworów proporcjonalnych. Dzięki nim zmienia się ich docisk , praktycznie nigdy nie jest stały. Zależy od średnicy , rodzaju drewna, czynników atmosferycznych. Operator może ręcznie podczas automatycznej pracy nimi sterować lekko otwierać i zamykać jeśli wymaga tego kształt drzewa.

Rolki

Rolki – tak jak noże sterowane są proporcjonalnie jeśli chodzi o docisk. Drugą rzeczą jest tzw. posuw, czyli obracanie się rolek. Obrót jest oczywiście dwukierunkowy. Głównym parametrem sterowania rolek jest odczyt długości z kółka pomiarowego. Także odczyt średnicy może mieć znaczenie jeśli chcemy np zrealizować funkcję taką że do średnicy 30 cm tniemy kawałki 2,4 m , a poniżej tej średnicy 1,2 m. Dla uproszczenia odnieśmy się tylko do długości. W momencie zadania np 120 cm kłoda jest przesuwana z dużą prędkością , przy ok 105 cm zwalnia prędkość , tak żeby wyhamować na 120 cm. Zawsze określana jest tolerancja ciecia minimalna to ok 3 cm. Czasy na wyhamowanie sterowane są z oprogramowania głowicy i są wynikiem zmiennych , takich jak wcześniej czyli: średnicy, rodzaju drewna. Tu także operator może po wyhamowaniu zmienić położenie kłody w głowicy ( tył , przód) .To charakterystyczne “pikniecie” jakie można usłyszeć w kabinie harvestera , jest zasygnalizowaniem osiągnięcia zadanego punktu.

Piła

Piła – uruchamiana ręcznie bądź automatycznie. Sterowanie także proporcjonalne daje możliwość regulacji siły dociskania do powierzchni drewna, także wynikające ze zmiennych z czujników. Innym zaworem jaki jest zastosowany w układzie piły to zawór odpowiedzialny za naciąg łańcucha. Tutaj jednak jest zazwyczaj zawór przelewowy ze stałym nastawem ok 20 bar. Do tego dochodzi smarowanie łańcucha, Odbywa się także różnie w zależności od producenta. Najczęściej spotykanym rozwiązanie to takie że piła wracając do pozycji “w domu” zaciąga przy pomocy specjalnego siłownika ” rodzaj strzykawki” dawką oleju ze zbiornika umieszczonego w głowicy. Wysuwając się wstrzykuje olej do rowka prowadnicy. Przy tym układzie smarowania przy siłowniku są zastosowane zawory kierunkowe, aby olej się nie cofał. Często ulegają zabrudzeniu dlatego olej nie jest podawany.

Każda głowica się obraca praktycznie w 100% przypadków za pomocą rotatora. Jest to rodzaj silnika hydraulicznego łopatkowego w specjalnej obudowie. Łączy on żuraw z zawiesiem głowicy. Przy zawiesiu rotatora umieszcza się tarczki hamulca , które niwelują wahania głowicy wzdłużne i poprzeczne.

Głowice są wyposażane także w takie systemy jak : malujący i pakietujący.

System do malowania/oznaczania ma na celu ułatwienie zrywki , gdyż  jeśli mamy kilka różnych długości każdą możemy oznaczyć innym kolorem.

System pakietujący używany jest wtedy jeśli ścinamy bardzo cienkie sztuki  i żeby nie przepuszczać każdej z osobna przez głowicę jest wtedy używany i np po ścięciu 5 sztuk razem są przepuszczane. Składa się on z łamanych chwytaków “łapek” umieszczonych przy nożach górnych.  W momencie otwarcia otwarcia noży , łapki przytrzymują wcześniejsze “sztuki” żeby nie wypadły.  Działają naprzemiennie z nożami. Sterowanie z komputera głowicy. Realizacja przez blok zaworowy.

Najczęstsze uszkodzenia głowic wynikają z złej jakości oleju przepracowanego oraz jego zabrudzeń przy wymianie węży hydraulicznych. Blok zaworowy jest bardzo czuły na wszelkie zanieczyszczenia. Kolejną część awarii stanowią problemy elektryczne. Dużą ich część nie wynika z uszkodzeń czujników czy modułów, a zanieczyszczeń pomiędzy połączeniami. Stałe wibracje, wilgoć i zanieczyszczenia powodują narastanie tego problemu.

ŹRÓDŁO (AUTOR):

www.gospodarkalesna.pl/glowica-harvesterowa/

HARVESTER BUDOWA OGÓLNA

HARVESTER BUDOWA OGÓLNA

Harvester czyli kombajn leśny, to maszyna wielooperacyjna. Należy obecnie do najbardziej zawarowanych technologicznie  maszyn do pozyskiwania drewna i ciągle jest udoskonalana. Składa się kilkunastu systemów bezpośrednio i pośrednio współpracujących dających dość wyrafinowane możliwości tego rodzaju maszynom. Omówieniu własnie tych systemów będzie poświęcony ten materiał.

Wariantów sprzętowych oraz kombinacji ich wykorzystania jest bardzo wiele i każdy z producentów chodź podobne, ale stosuje własne rozwiązania. Dlatego artykuł ten z racji swoje długości przybierze formę ogólnikową lub przedstawi najczęściej stosowane rozwiązania.

Sercem każdej maszyny jest silnik , w harvesterach wykorzystywane są silniki wysokoprężne o dużym momencie obrotowym , w zależności od modelu wyposażonych w system zasilania paliwem: common rail, pompo-wtryskiwaczy lub pompy wtryskowej. Silnik napędza wszystkie układy , hydrauliczny , elektryczny, klimatyzacji , pneumatyczny oraz układ swojego chłodzenia (pompa , chłodnica, wentylator)

Układ hydrauliczny jest podzielony na dwa oddzielne:  układ pracy i układ jazdy.

Układ hydrauliczny pracy jest układem “otwartym”  posiada własną pompę o zmiennym wydatku oraz rozdzielacz. Realizuje on zasilanie żurawia , głowicy oraz skrętu maszyny podczas jazdy zarówno przy sterowaniu joystickiem i kierowniczą czyli orbitrolem ( są stosowane rozwiązania gdzie do zasilania głowicy jest stosowana dodatkowa pompa). Jeśli harvester ma dodatkowe opcje np. podnoszone wózki jezdne też je realizuje z układu otwartego. Także mechanizm obrotu , przechyłu i stabilizacji  kabiny jest realizowany za jego pośrednictwem. Głównym rozdzielaczem tego układu jest rozdzielacz sterowania żurawiem.

Bardzo często jedna z sekcji tego rozdzielacza jest odpowiedzialna za skręt maszyny. Inne funkcje mają swoje mniejsze zawory lub rozdzielacze. Sterowanie pompą (jej wydatkiem) odbywa się z rozdzielacza lub rozdzielaczy, (jeśli jest ich więcej) za pomocą przewodu LS. Jeżeli jest więcej niż jeden rozdzielacz , przewód LS  jest sumaryczny, gdyż pompa posiada jedno wejście. W przypadku oddzielnej (dodatkowej) pompy do głowicy sterowanie nią ( ustalanie jej wydatku ) jest realizowane przez elektryczny zawór proporcjonalny. Sterowany jest on z oprogramowania głowicy.

Układ hydrauliczny zamknięty

Układ hydrauliczny jazdy jest układem “zamkniętym” posiadającym własną pompę ( jest też mała pompa tzw pompa doładowująca, czyli dwie pompy ) oraz hydromotor, który napędza skrzynię biegów lub hydromotory napędu wózków (zależy to od budowy maszyny). Zadaniem pompy doładowującej jest uzupełnianie ubytków oleju w układzie , który powraca do zbiornika w postaci przecieków wewnętrznych. W skład tego układu wchodzą zawory sterujące silnikiem bądź silnikami hydraulicznymi.

Każdy z układów posiada własne filtry hydrauliczne, chłodnicę oleju, oraz własny zbiornik na olej chodź nie zawsze,  w zależności od modelu maszyny(standard to dwa zbiorniki). Pompy obydwu układów hydraulicznych pracują w jednej osi (połączone są szeregowo) do silnika za pomocą sprzęgła (pompa pracy (lub pompy jeśli jest do głowicy), pompa jazdy, pompa doładowująca – często spotykany układ ).

System elektryczny jest bardzo rozbudowanym układem. Można go podzielić na dwa podstawowe, elektryczny i elektroniczny.

Układ elektryczny, jego głównym zadaniem jest dostarczenie zasilania do podukładów elektronicznych. Zmagazynowanie energii do rozruchu oraz zapewnienie zasilania do podstawowych elementów jak oświetlenie wycieraczki, ogrzewanie postojowe i systemy elektroniczne. Składa się z alternatora i akumulatorów w wersjach żelowych, rozrusznika i układu bezpieczników do każdego obwodu.

Układ elektroniczny maszyny

Układ elektroniczny maszyny to : układ sterowania maszyną (żuraw i jazda) układ sterowania głowicą.   Dodatkowo jest układ sterowania silnikiem przy nowszych maszynach , także jest “spięty” w całość. Z niego są pobierane informacje do układu sterowania maszyną o obrotach, poborze paliwa , temperaturze silnika… Jeśli maszyna nie posiada “komputera” silnika, informacje pobierane są z dołączonych czujników systemu sterowania maszyną – czyli  jeśli odczyt np obrotów silnika odbywał się mechanicznie za pomocą linki , do takiego silnika został zamontowany czujnik obrotów wału , ale będący nie integralną częścią silnika tylko systemu sterowania maszyną. Podobnie wygląda sprawa regulacji obrotów. Czyli pierwotnie była linka/cięgno do pedału gazu , została ona zamieniona na elektryczny serwomechanizm/zadajnik, sterowany przez układ maszyny.

W momencie gdy operator uruchamia jakąś funkcję maszyny, powiedzmy podnosi żuraw wymaga to większej mocy od silnika , dlatego serwomechanizm zwiększa obroty (poprzez zmianę położenia dźwigni gazu na pomnie wtryskowej)nie powodując dławienia/zgaśnięcia silnika.  Podany przykłady dotyczy adaptacji starszych silników, natomiast zasada działania jest taka sama jak tych z własnym komputerem. Zmienia się typ pompy paliwowej i wtryskiwaczy w nowszych rozwiązaniach, natomiast nadal silnik otrzymuje informacje o zapotrzebowaniu na moc od układ maszyny.

Oczywiście układ elektroniczny maszyny nie kończy się na podanych przykładach. Tendencja budowy nowych maszyn sprzyja jego ciągłemu poszerzaniu. Ma to na celu zwiększenie wydajności, bezpieczeństwa i odciążenie operatora. Tak więc mamy czujniki konta nachylenia maszyny , czujniki zabrudzenia filtrów hydraulicznych i powietrza, czujniki wody w paliwie (zazwyczaj są w filtrach) , game czujników dbającą o poziom płynów w maszynie oraz czujniki pożaru połączone z instalacją gaśniczą.

Ilość systemów w maszynie , a co za tym idzie ilość czujników zależy od opcji. Część z nich nie jest niezbędna do pracy harvesterem, natomiast poprawia komfort i bezpieczeństwo. Czego przykładem jest stosowanie kamer pola za i przed maszyną. Systemów GPS , GSM , CB i innej radio łączności. Zdalne połączenie się z maszyną za pomocą internetu , jest metodą diagnostyki przez serwis producenta.

Przekazania napędu

Kolejnym systemem jest system przekazania napędu. Przy omawianiu układu hydraulicznego jady wyszczególniłem pompę /pompy oraz hydromotor. Są dwa rodzaj napędu. Pierwszy rzadziej stosowany , głownie występuje w mniejszych maszynach jest to układ w którym występuje pompa i cztery hydromotory przekazujące praktycznie bezpośrednio napęd na koła maszyny (wersje 8-kołowe) W takim układzie nie mamy skrzyni biegów oraz mostów. Silnik hydrauliczne umieszczone są w wózkach (po jednym na wózek) i  za pomocą łańcucha przekazywany jest napęd na koła ( jeden hydromotor na dwa koła)

Drugim rodzajem napędu jest układ z zastosowaniem skrzyni biegów. Skrzynia napędzana jest hydromotorem , następnie za pomocą wału napęd jest przekazywany do mostów, a z nich do wózków z kołami jezdnymi. W tym rozwiązaniu hydromotor jest jeden. W wózkach zastosowane są koła zębate, a nie łańcuchy jak wcześniej,

System pneumatyczny maszyny to kolejny system. Składa się on ze sprężarki , zbiornika powietrza oraz zaworów sterujących. Wykorzystywany jest w układzie hamulcowy jako wspomaganie pompy hamulca oraz w układzie sterowania fotela operatora. Ma różne budowy i zastosowania w zależności od typu maszyny.Może też zasilać w powietrze układ malowania/znaczenia sortymentów farbą w głowicy.

System hamulcowy maszyny

System hamulcowy maszyny ma różne budowy. Przeważnie sterowanie nim odbywa się pneumatycznie, następnie za pomocą oleju dostarczane jest ciśnienie zwalniające tarczki (pakiety) znajdujące się w mostach. Jeśli mamy napęd realizowany na czterech hydromotorach czyli bez skrzyni nie jest stosowane powietrze ,a sterowanie hamulcami (ich zwalnianie) odbywa się z pompy “doładowującej”. Tarczki/pakiety są tu integralną częścią hydromotoru.  W obu jednak przypadkach układ hamulcowy działa na zasadzie odwrotnej nich w samochodzie , czyli w wyłączonej maszynie hamulce są zablokowane. Dopiero po jej uruchomieniu system jest odblokowywany. Jest to wymóg bezpieczeństwa. Natomiast jeśli chcemy holować uszkodzoną maszynę musimy najpierw odblokować hamulce. Odbywa się to zazwyczaj przez wkręcenie odpowiednich śrub w  wyznaczone miejsca celem “rozkleszczenia” pakietów tarczek hamulcowych.

Najbardziej widowiskowym elementem harvestera jest głowica. Natomiast głowica jest traktowana jako oddzielne urządzenie. Oczywiście ściśle powiązane z całością. Dlatego opis działania głowicy harvesterowej zostanie opisany w oddzielnym artykule.

ŹRÓDŁO (AUTOR):

www.gospodarkalesna.pl/harvester-budowa-ogolna/

Zakup sprzętu i maszyn leśnych

Zakup sprzętu i maszyn leśnych

Praca w lesie wymaga sprzętu to każdy doskonale wie, natomiast dobór sprzętu to zupełnie inna rzecz i nigdy nie da się w 100% zweryfikować go przed zakupem. W/w sprzętem może być siekiera , a także maszyna wielooperacyjna w zależności od potrzeb, ale odpowiednie dobór wpływa na jakość , komfort , a przede wszystkim wydajność pracy.

Jeśli jesteśmy nowi w branży zaczynamy od podstaw czyli siekiera, pilarka i oczywiście odpowiednie ubranie , pomijam fakt “drobiazgów” dla pilarzy typu kliny , haki, miarki … etc.

Pilarka

Pilarka – kupować najlepiej nową  z dobrym stosunkiem masy do mocy. Użytecznie  o mocy w granicach 4KM. Producentów jest kilkunastu więc jest w czym wybierać , każdy posiada dość bogatą ofertę modeli. Jeśli decydujemy się na używaną pilarkę , to najlepiej jeśli znamy jej historię, gdyż ewentualne naprawy mogą być po prostu nieopłacalne. Na czym nie należy oszczędzać ? na ubraniu.   Często niestety jest to pomijane! Po co jest specjalne ubranie dla pilarzy?, każdy pilarz doskonale wie, bo ma wiedzę oraz informacje z kursu.  Ma również doświadczenie “jakieś” i przecież nie dopuści do sytuacji żeby prowadnica z rozpędzonym łańcuchem  odbiła i uderzyła w głowę , nogę , stopę …

Jest to właśnie złe myślenie, bo wypadki są nagłe i nieprzewidywalne , a rany szarpane wolno się goją – jeśli na nich tylko się zakończy. Należy dlatego zwiększyć swoje szanse przeżycia posiadając i używając odpowiednie dla pilarzy ubranie. Kolejną kwestią jest widoczność w lesie dzięki jaskrawym kolorom w ubraniu/kasku oraz kolejna kwesta jaką jest ewentualnie odszkodowanie (dla porównania przykład o zapiętych pasach )

Ciągnik

Ciągnik – jaki ? Jeśli to nasz pierwszy to najlepiej taki żeby był bezawaryjny , tani i mało palił. Ciągnik ma dysponować odpowiednią mocą do zadań jakie będzie wykonywał, średnia to 80-120 KM. Przeważnie jest używany do zrywki. Pracuje z wciągarką , kleszczami , przyczepą zrywkową lub z wszystkim po trochu. Obecnie producenci wypuszczają serie ciągników typowo leśnych. Czyli ciągniki  z przygotowanymi osłonami , wzmocnieniami , a czasami odpowiednimi przełożeniami napędowymi do prac w lesie. Duża część obecnie pracujących w lasach ciągników , to typowo rolnicze z zamontowanymi “ulepszeniami” .

Co ma posiadać ciągnik żeby spełniał swoją rolę w lesie ? Las jest bardzo nieprzyjaznym środowiskiem dla każdego sprzętu mechanicznego. Specyfika lasu powoduje dość szybką degradację sprzętu. Naprężenia , przeciążenia statyczne i dynamiczne oraz udarowe , przemieszczanie się ładunku , zróżnicowanie terenu to naprawdę środowisko nieprzyjazne z mechanicznego punktu widzenia. Dlatego należy zacząć od wzmocnienia ciągnika od spodu specjalnie przygotowaną płytą , mająca na celu zabezpieczyć go przez rozciąganiem , ocieraniem i skręcaniem konstrukcji. Kolejną formą zabezpieczeń to ochrona kabiny , szyb oraz maski zwłaszcza jeśli chłodnica jest z przodu.

Jeśli mamy zbiornik paliwa wykonany z tworzywa sztucznego na wysokości kabiny , także należy go zabezpieczyć. Otwierana tylna szyba oraz obrotowy fotel , to elementy potrzebne do pracy z przyczepą. Bardzo ważna kwestią jest przedni napęd – właściwie nieodzowną oraz opony, zwracamy uwagę na stopień zużycia producenta oraz ilość płócien. Załadowana przyczepa zrywkowa waży średnio ok 10 ton. Taka masa działa na ciągnik. Podczas zrywki oddziaływanie  tej masy zwiększa się w zależności od terenu. Dlatego tu pojawia się pytanie o cenę i dostępność części zamiennych oraz łatwość ich wymiany. Podczas kupna zazwyczaj cena decyduje , natomiast przy sprzęcie leśnym cena eksploatacji powinna decydować.

Przyczepa zrywkowa

Przyczepa zrywkowa – obecnie mamy całą gamę przyczep. Ścigają się producenci, importerzy  i wszelakiej maści pośrednicy żeby coś takiego nam  sprzedać. Daje to dużą możliwość wyboru , negocjacje ceny lub  innych suwenirów. Oczywiście wszystkie są niezawodne , mocne i nigdy się nie popsuły – “może w jednej wąż pękł kiedyś dawno”. Prawda niestety jest bardziej brutalna i  pomimo otoczki zrobionej przez sprzedawcę , należy zachować zdrowy rozsądek. Czym jest przyczepa zrywkowa ? Jest to metalowa klatka zazwyczaj z żurawiem , a całość osadzona na czterech kołach. Najnowsze konstrukcje mają potężne żurawie , napęd na koła oraz sterowanie w pełni elektryczne. Przeanalizujmy średniej klasy przyczepę – 8 tonową.

Tu zazwyczaj sterowanie żurawiem jest mechaniczne , czyli rozdzielacz podwieszamy w ciągniku i za jego pomocą sterujemy żurawiem. Najlepiej żeby taka przyczepa była w własnym obiegu/układem hydraulicznym , czyli miała swoją własną pompę oraz zbiornik oleju. Pompa musi być dobrana do rozdzielacza , czyli jej wydatek przy zastosowaniu multiplikatora i obrotach WOM 540 ma być odpowiednio dobrany. Zapewnia to płynną i ekonomiczną pracę. Zły dobór pompy, a dokładniej jej wydatku powoduje powolną/szarpaną pracę – jeśli jest za mały lub grzanie się oleju i straty paliwa –  jeśli jest zbyt duży (może dojść do fizycznego uszkodzenia ).

Kolejną kwestią jest umieszczenie zbiornika na olej – ma nie wystawać za obrys przyczepy oraz najlepiej żeby miał skośne krawędzie w celu nie zaczepianie przez gałęzie. Czasami producent dostarcza tylko rozdzielacz , natomiast pompa oraz zbiornik są montowane – dorabiane przez pośrednika , dlatego trzeba na to zwracać uwagę. Żuraw z teleskopem do zwiększenia zasięgu , natomiast przy pomocy teleskopu podciągamy , raczej nie podnosimy. Obrót kolumny żurawia najlepiej jak jest realizowany za pomocą dwóch listw , czyli czterema siłownikami. Należy zwrócić uwagę , czy chwytak jest zgodny z zalecanym do żurawia.

Przewymiarowanie może uszkodzić żuraw (sytuacja podobna jak z pompą i zbiornikiem). Rama przyczepy to bardzo ważna rzecz. Od jakości ramy zależy cała przyczepa. Jeśli jakość wykonania oraz grubość elementów jesteśmy w stanie ocenić wizualnie , to już samego materiału , czyli jakości stali nie za bardzo …..Są dwa rodzaje ram : pojedyncza i podwójna, w tej drugiej zazwyczaj nie ma możliwości zmiany rozstawu kłonic, jest natomiast sztywniejsza.  W Polsce powinno się dać ustawić taką kombinację kłonic , aby móc załadować 2×2,5 m.

Przydatną rzeczą są hamulce oraz dyszel skrętny , powinien być realizowany na dwóch siłownikach. Pamiętajmy o jeszcze jednej rzeczy że nowa przyczepa to nowa przyczepa …, nowa to nie taka która stała na deszczu rok czy dwa , bo wtedy uszczelniacze to raczej do wymiany będą i tłoczyska mogą mieć nalot lub szczątkową korozje. Jeśli sprawdzimy w/w punkty zakupimy przyczepę , nie będziemy jej przeładowywać i za każdym razem wysuwać stopy żurawia podczas pracy (bez nich pomimo częściowo załadowanej przyczepy – pozornie stabilnej , występują duże siły na ramie ) powinniśmy się z niej cieszyć kilka lat.

Harvester , Forwarder

Maszyny wielooperacyjne (harvester , forwarder)- to już ostatnia pozycja, ale jakże  ciekawa z punktu widzenia kupującego , ale może i bardziej sprzedającego. Rynek maszyn wielooperacyjnych w Polsce jest dość nowy i jeszcze owiany lekkim “smaczkiem”. Często same wymogi przetargowe napędzają ten rynek, ale i chyba przede wszystkim możliwości jakie te maszyny dają. Jeszcze niedawno przedsiębiorcy leśni mogli liczyć na pewne profity przy zakupie nowej maszyny.

Zakup nowej maszyny typu harvester czy forwarder, to duża inwestycja dla przedsiębiorcy wiążąca cię z ryzykiem inwestycyjnym i w zasadzie ogranicza się do wyboru producenta.  Dlatego tematu nowych maszyn nie będzie poruszany. Zajmiemy się natomiast maszynami używanymi. Pan Kowalski chce zakupić harvestera i co dalej ? Kupić , proste prawda ? Taką odpowiedź da osoba która nigdy tego nie robiła, problem jest o tyle większy jeśli to nasza pierwsza maszyna i nie mamy do końca sprecyzowanych oczekiwań.

Pierwsze co robimy to “internet” , ale coś jest nie do końca może to co chcemy… , ze dwie sztuki wyszukało , ale daleko Niemcy , Szwecja… – język , formalności.  Kontaktujemy się z krajową firma i na wstępie mamy kolegę , który często do nas dzwoni , pamięta o naszych preferencjach, urodzinach, nawet martwi się o rodzinę … ,  zabierze nas na wycieczkę do Niemiec , Szwecji…, oczywiście pokazując nam “świetne maszyny” , “wysoką półkę” oraz “niezawodny  sprzęt”.

Na co zwracać uwagę oglądając maszyny  – pomijam ceny , bo to indywidualna sprawa każdego. Pierwszą rzeczą to opony one zazwyczaj dużo mówią o losach , jak są różne , to ta najgorsza najwięcej nam powie. Kolejna kwestia to ilość spawów na maszynie zwłaszcza na żurawiu. Czy maszyna była malowana lub myta. Czy ma wycieki oleju. Poprośmy operatora maszyny żeby na prostym żurawiu i wysuniętym teleskopie poruszał góra/dół kilka razy , a sami obserwujmy luz na przegubie centralnym maszyny, kolumnie żurawia oraz ewentualnie na innych elementach żurawia.

Poprośmy także żeby wsuwać i wysuwać teleskop oraz jednocześnie podnosić cały żuraw do góry, słuchajmy czy silnik w tym momencie nie traci obrotów i czy pompa nie wydaje niepotrzebnych odgłosów  Gdy wejdziemy do kabiny sprawdźmy stan fotela oraz joystick-ów. Po rozgrzaniu oleju sprawdźmy czy żuraw ma “siłę” podnosić jakiś ciężar , czy maszyna może jechać z pełną prędkością bez dławienia/zwalniania.  Następnie spójrzmy na silnik , pompy jazdy i pracy  czy nie ciekną oraz rozdzielacz żurawia.

Jeśli to harvester sprawdźmy głowicę tzn. czy działa wskaźnik długości i średnicy (mogą być dwa lub jeden ) oraz czy rolki “na sucho” kręcą się równo , bez szarpnięć i podcięć. Jeśli dalej jest wszystko o.k. , stan motogodzin  zgadza się i jesteśmy gotowi finalizować należny pamiętać jeszcze o : jaki jest olej hydrauliczny ( czy nie jest bio)  , jaki olej w silniku , jaki olej w skrzyni , jaki w mostach i jaki w przekładniach oraz zwolnicach (dobrze byłoby sprawdzić jego stan, czy może już wyleciał z mostu dlatego nie kapie).

Ważny jest rodzaj płynu chłodzącego i najważniejsze , dokumentacja maszyny kompletna! Posiadając taką dokumentacje możemy dokonywać napraw , co w używanej maszynie jest bardzo prawdopodobne. Takie oględziny powinny trwać minimum godzinę i naprawdę nie bójmy się odkręcić wskaźnika oleju w moście czy skrzyni – przed oglądaniem konkretnego modelu proponuje sprawdzić gdzie jest.

ŹRÓDŁO (AUTOR):

www.gospodarkalesna.pl/zakup-sprzetu/

Struktura wiekowa polskich lasów

Struktura wiekowa polskich lasów

W wiekowej strukturze lasu dominują drzewostany III i IV klasy wieku, występujące odpowiednio na 25,5% i 19,1% powierzchni. W lasach większości form własności panuje III klasa wieku, a w lasach prywatnych jej udział wynosi 34,7%. Drzewostany powyżej 100 lat wraz z KO, KDO i BP zajmują w PGL Lasy Państwowe 12,6% powierzchni, a w lasach prywatnych 3,1%. Udział powierzchni niezalesionej w lasach prywatnych wynosi 6,5%, w PGL LP – 3,1%.
Szczegółowe kierunki zmian zachodzących w powierzchniowej strukturze klas wieku możliwe są do prześledzenia na przykładzie zasobów leśnych zarządzanych przez PGL Lasy Państwowe. Niepokoić musi ciągłe zmniejszanie się powierzchni drzewostanów najmłodszych (I i II klasy wieku); zjawisko to może stwarzać zagrożenie dla trwałości lasu w przyszłości – pożądanej struktury klas wieku. Jego przyczynami są m.in. znaczne zmniejszenie zalesień oraz ograniczanie użytkowania rębnego (uszczuplenie powierzchni odnowień).

Przeciętny wiek drzewostanów

Według danych WISL 2011–2015 powierzchnia drzewostanów w wieku powyżej 80 lat (bez KO, KDO) zwiększyła się z ok. 0,9 mln ha w 1945 r. do ponad 2 mln ha w roku 2015. W tym samym okresie przeciętny wiek drzewostanów w lasach wszystkich form własności wzrósł z 44 do 57 lat (w Lasach Państwowych – do 58 lat, a w lasach prywatnych – do 48 lat). Odnowienia lasu (bez dolesień i wprowadzania II piętra) w 2015 r. wykonano na powierzchni 56 394 ha gruntów wszystkich kategorii własności, z czego 9176 ha (16,3%) stanowiły odnowienia naturalne.

Powierzchnia odnowień w 2015 r. była o ok. 3,5 tys. ha większa w porównaniu z rokiem 2014. Prace odnowieniowe prowadzono na powierzchni odpowiadającej 0,61% powierzchni leśnej ogółem (od 0,37% w województwie podlaskim do 0,87% w województwie opolskim). Przez ostatnie 40 lat ubiegłego wieku powierzchnia odnowień – a w konsekwencji udział drzewostanów najmłodszych klas wieku – skokowo się zmniejszała. Od początku XXI w. zaobserwować można nieznaczne odwrócenie tego trendu.

Na dodatkową uwagę zasługuje obserwowany od drugiej połowy lat 70. ubiegłego wieku wzrost udziału odnowień naturalnych w całkowitej powierzchni odnowień. W latach 1976–1980 udział odnowień naturalnych wynosił 3,4%, w latach 1981–2000 – 4,2%, w latach 2001–2010 – 10,4%, a w ostatnim pięcioleciu – 13,7%.

Źródło (autor):

Lasy w Polsce 2016

http://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/publikacje/do-poczytania/lasy-w-polsce-1/lasy-w-polsce-2016-1

Struktura gatunkowa lasów

Struktura gatunkowa lasów

Przestrzenne rozmieszczenie siedlisk w dużym stopniu znajduje odzwierciedlenie w strukturze przestrzennej gatunków panujących. Poza obszarem górskim, gdzie w składzie gatunkowym obserwuje się większy udział świerka, jodły i buka, w większości kraju przeważają drzewostany z sosną jako gatunkiem panującym. Gatunki iglaste dominują na 68,7% powierzchni lasów Polski. Sosna, która według Wielkoobszarowej Inwentaryzacji Stanu Lasu (WISL) zajmuje 58,1% powierzchni lasów wszystkich form własności, 60,3% powierzchni w PGL LP i 55,4% w lasach prywatnych, znalazła w Polsce najkorzystniejsze warunki klimatyczne oraz siedliskowe w swoim eurazjatyckim zasięgu, dzięki czemu zdołała wytworzyć wiele cennych ekotypów (np. sosna taborska lub augustowska).
W latach 1945–2015 struktura gatunkowa polskich lasów uległa istotnym przemianom. Wyrażającym się m.in. zwiększeniem udziału drzewostanów z przewagą gatunków liściastych. W Lasach Państwowych, możliwe jest prześledzenie tego zjawiska. Na podstawie corocznych aktualizacji stanu powierzchni leśnej i zasobów drzewnych, powierzchnia drzewostanów liściastych wzrosła z 13,0 do 23,5%.

Źródło (autor):

Lasy w Polsce 2016

http://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/publikacje/do-poczytania/lasy-w-polsce-1/lasy-w-polsce-2016-1

harwester forwarder combi

Powierzchnia lasów i lesistość

Powierzchnia lasów i lesistość

W przeszłości lasy występowały niemal na całym obszarze naszego kraju. W następstwie historycznych procesów, w których dominowały cele ekonomiczne, lasy Polski uległy znacznym przeobrażeniom.
Lesistość Polski, wynosząca jeszcze pod koniec XVIII w. ok. 40% (w ówczesnych granicach), zmalała do 20,8% w 1945 r. Odwrócenie tego procesu nastąpiło w latach 1945–1970, kiedy to w wyniku zalesienia 933,5 tys. ha lesistość Polski wzrosła do 27,0%.
Według standardu przyjętego dla ocen międzynarodowych, uwzględniającego grunty związane z gospodarką leśną, powierzchnia lasów Polski na dzień 31.12.2015 r. wynosiła 9420 tys. ha i była zbliżona do powierzchni lasów Ukrainy i Włoch. W sześciu europejskich krajach (nie licząc Rosji) przekraczała 10 mln ha.
W grupie analizowanych państw wyraźnie wyższą lesistością charakteryzują się przede wszystkim kraje o dużym udziale terenów nieprzydatnych do innych rodzajów użytkowania niż leśnictwo, m.in. obszarów bagiennych i górskich (kraje skandynawskie, Austria, Słowacja).

Niższą od Polski lesistość mają Ukraina, Węgry i Rumunia, a z krajów zachodnich – Francja i Wielka Brytania. Obliczona według standardu międzynarodowego lesistość Polski w 2015 r. wynosiła 30,8% i była niższa od średniej europejskiej wynoszącej 32,8% (z uwzględnieniem lasów Federacji Rosyjskiej – 44,7%).

Porównanie powierzchni leśnej przypadającej na jednego mieszkańca Europy z ogólną powierzchnią lądową wyraźnie pokazuje, że wyższe wielkości występują w krajach o niższym zaludnieniu; lesistość tych krajów jest większa od przeciętnej. Powierzchnia leśna przypadająca na jednego mieszkańca Polski (0,24 ha) jest jedną z niższych w Europie.

Źródło (autor):

Lasy w Polsce 2016

http://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/publikacje/do-poczytania/lasy-w-polsce-1/lasy-w-polsce-2016-1

Produkcyjne funkcje lasu

Produkcyjne funkcje lasu

Produkcyjne funkcje lasu wyrażają się przede wszystkim wytwarzaniem siłami przyrody i pracą człowieka surowców drzewnych i innych produktów użytecznych i przyjaznych człowiekowi. Oraz będących podstawą wielu działów produkcji, zawodów, tradycji i kultur.

W roku 2015 pozyskano w Polsce 38 327 tys. m3 grubizny drewna netto (o 665 tys. m3 więcej niż w roku 2014), z czego w lasach prywatnych – 1406 tys. m3 (spadek o 120 tys. m3 w odniesieniu do roku 2014). W parkach narodowych – 179 tys. m3.

W PGL Lasy Państwowe pozyskano w 2015 r. 38 408 tys. m3 surowca drzewnego, w tym 36 497 tys. m3 grubizny netto (102,1% orientacyjnego etatu miąższościowego cięć). Z czego w ramach cięć rębnych – 18 253 tys. m3 (97,0% etatu), natomiast w cięciach przedrębnych – 18 224 tys. m3 (107,7% etatu).

Miąższość

Miąższość jest realizowana w ramach porządkowania stanu sanitarnego lasu, wynikająca z:

  • pozyskania posuszu,
  • złomów i wywrotów powstałych w procesach naturalnych
  • na skutek oddziaływania wiatru,
  • gradacji szkodliwych owadów,
  • zakłóceń stosunków wodnych,
  • zanieczyszczeń powietrza oraz anomalii pogodowych,

wyniosła w 2015 r. 5097 tys. m3, co stanowiło 14,0% całości pozyskania grubizny. Był to jeden z najniższych udziałów na przestrzeni ostatnich 30 lat, choć nieco wyższy niż w roku poprzednim. Na rozmiar użytkowania przygodnego złożyło się głównie usuwanie szkód spowodowanych przez silną suszę, huraganowe wiatry oraz szkodniki wtórne.

W Lasach Państwowych w okresie ostatnich 20 lat (1996–2015) w użytkowaniu rębnym możliwości etatowe zostały wykorzystane w 93,0%, z kolei wykonanie użytkowania przedrębnego (w wymiarze miąższościowym), określonego w planach urządzenia lasu jako orientacyjne, wyniosło 112,3%.
W 2015 r. w ramach cięć zupełnych pozyskano w Lasach Państwowych 6861 tys. m3 grubizny, co stanowiło 18,8% pozyskania grubizny ogółem. Powierzchnia zrębów zupełnych wyniosła 24,2 tys. ha i była nieco niższa od średniej z ostatnich 10 lat, wynoszącej 25,2 tys. ha.

Intensywność użytkowania lasów

Ograniczanie powierzchni zrębów zupełnych świadczy o postępie w ekologizacji gospodarki leśnej, a ich stosowanie bywa wymuszane występowaniem wielkoobszarowych szkód spowodowanych przez wiatr i inne czynniki abiotyczne czy zamieraniem lasu z powodu suszy, chorób grzybowych i gradacji owadów.
O prawidłowej intensywności użytkowania lasów w Polsce świadczyć może porównanie odpowiednich wskaźników dla grupy państw o zbliżonych warunkach geograficznych. Podobnie jak w Polsce (74,8%), w większości państw regionu pozyskuje się zdecydowanie ponad 50% przyrostu. Wyjątek stanowią Ukraina (28,5%), Włochy (39,2%) oraz Francja (47,3%). Największą wielkość omawianego wskaźnika wykazują Szwecja (101,8%), Austria (93,5%) i Czechy (85,2%). W przypadku Szwecji nie można jednak mówić o użytkowaniu ponad uzyskany przyrost, gdyż duża część lasów zlokalizowana na terenach podmokłych i górskich została uznana za niedostępną do użytkowania (blisko 30%), a przecież i tu proces odkładania się drewna na pniu następuje.

Źródło (autor):

Lasy w Polsce 2016

http://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/publikacje/do-poczytania/lasy-w-polsce-1/lasy-w-polsce-2016-1

harvester forwarder

Społeczne funkcje lasu

Społeczne funkcje lasu

Edukacja leśna społeczeństwa

Edukacja leśna ma na celu upowszechnienie w społeczeństwie wiedzy o środowisku leśnym i trwale zrównoważonej gospodarce leśnej, podnoszenie świadomości w zakresie racjonalnego i odpowiedzialnego korzystania ze wszystkich funkcji lasu oraz budowanie zaufania społecznego do działalności zawodowej leśników.
W różnych rodzajach działań edukacyjnych organizowanych przez leśników w 2015 r. uczestniczyło ponad 3,5 mln osób. Były to tradycyjnie lekcje terenowe i wycieczki z przewodnikiem, lekcje w izbach edukacji leśnej, spotkania z leśnikiem w szkołach, spotkania poza szkołą, akcje i imprezy edukacyjne, wystawy, konkursy leśne, festyny, targi itp. Najliczniejszą grupę uczestników zajęć edukacyjnych stanowiły dzieci szkół podstawowych. W akcjach i imprezach edukacyjnych brali też liczny udział studenci oraz dorośli.

Tak szeroki wachlarz działań edukacyjnych prowadzono dzięki zaangażowaniu ponad 9 tys. leśników, którzy część swojego czasu pracy poświęcili na działalność edukacyjną. Zajęcia prowadzone były z wykorzystaniem atrakcyjnej i zróżnicowanej infrastruktury edukacyjnej, na którą składają się ośrodki edukacji leśnej (65), izby edukacyjne (269), wiaty edukacyjne – tzw. zielone klasy (562), ścieżki dydaktyczne (1011), punkty edukacyjne (1882) i inne obiekty (2734), a także baza noclegowa.

Działalność edukacyjna

Działalność edukacyjna w Lasach Państwowych finansowana jest przede wszystkim ze środków własnych nadleśnictw. Oraz Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, a także Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W roku 2015 wydatkowano na ten cel ok. 33,2 mln zł. Niekwestionowanymi liderami edukacji leśnej społeczeństwa są leśne kompleksy promocyjne (LKP), na terenie których z różnych jej form corocznie korzysta ok. 30% uczestników zajęć edukacyjnych przygotowanych przez leśników. W LKP pracuje wykwalifikowana i doświadczona kadra edukacyjna, tzw. liderzy edukacji leśnej społeczeństwa. Bazują oni na najlepiej rozwiniętej infrastrukturze edukacyjnej, w skład której wchodzą ośrodki edukacji leśnej (37), izby edukacyjne (55), wiaty edukacyjne – tzw. zielone klasy (121), ścieżki dydaktyczne (234), punkty edukacyjne (529) i inne obiekty (434).

Leśne kompleksy promocyjne to również szczególne obszary o znaczeniu naukowym i badawczym, gdzie dzięki pełnemu rozpoznaniu środowiska leśnego prowadzone są interdyscyplinarne badania. Są one ponadto alternatywą dla nadmiernie przeciążonych ruchem turystycznym parków narodowych, w których turystyka odbywa się według rygorystycznych, ściśle określonych zasad. Dają możliwość nie tylko zapoznania się z zasadami ekologicznej gospodarki leśnej, ale również żywego kontaktu z przyrodą, bez większych ograniczeń wstępu i poruszania się po lesie. Prowadzona przez Lasy Państwowe polityka promocji zrównoważonej gospodarki leśnej pozwoliła na utworzenie 25 LKP, rozmieszczonych we wszystkich 17 regionalnych dyrekcjach Lasów Państwowych.

Oferta turystyczna

Uzupełnieniem aktywności edukacyjnej Lasów Państwowych jest szeroka oferta turystyczna skierowana do wszystkich grup wiekowych i społecznych. Do dyspozycji odwiedzających tereny leśne oddano bogatą bazę noclegową, składającą się łącznie z blisko 4,5 tys. miejsc w ośrodkach szkoleniowo-wypoczynkowych, w pokojach gościnnych i kwaterach myśliwskich, gdzie turyści mogą odpocząć po trudach wędrówek po ponad 20 tys. km szlaków pieszych, blisko 4 tys. km szlaków rowerowych i ok. 7 tys. km szlaków konnych.

Odwiedzający mogą się także zatrzymać na przeszło 600 leśnych polach biwakowych i miejscach biwakowania. Wyodrębniono również ponad 400 miejsc w lesie i jego pobliżu, gdzie dozwolone jest rozpalanie ognisk. Samochody pozostawić można na ok. 3160 parkingach leśnych i miejscach postoju pojazdów. Do dyspozycji gości pozostaje 614 innych obiektów terenowych, także 60 ośrodków szkoleniowo-wypoczynkowych, ok. 130 kwater myśliwskich i ponad 200 pokoi gościnnych. O aktualnym zakresie leśnej oferty turystycznej turyści mogą się dowiedzieć za pośrednictwem utworzonej w 2010 r. witryny internetowej www.czaswlas.pl.

Jedną z konsekwencji wzmożonej penetracji obszarów leśnych przez turystów jest zaśmiecanie lasów. Mimo prowadzonej kampanii edukacyjnej oraz rozbudowie małej infrastruktury leśnej koszty utrzymania czystości w lasach stale rosną; w 2015 roku Lasy Państwowe wydatkowały na ten cel blisko 17,5 mln zł. Łącznie z obszarów leśnych wywieziono ponad 122 tys. m3 śmieci.
Działalność edukacyjna i turystyczna prowadzona jest również w parkach narodowych oraz w lasach miejskich. Leśnicy we współpracy z nimi wypracowują dobre praktyki udostępniania lasów.

Źródło (autor):

Lasy w Polsce 2016

http://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/publikacje/do-poczytania/lasy-w-polsce-1/lasy-w-polsce-2016-1

Wiązanie węgla

Wiązanie węgla

Ocena ilości węgla wiązanego przez ekosystemy (również leśne) miała do niedawna charakter niemal wyłącznie badawczy. Wzrost zagrożenia ociepleniem klimatu, zagrożenia spowodowanego zwiększaniem się ilości CO2 w atmosferze. Zwłaszcza uświadomienie tego faktu przez społeczeństwa, nadał temu zagadnieniu znaczenie praktyczne – znalazło ono swój wyraz w tzw. Protokole z Kioto (16.02.2005 r.).
Wymienione w nim działania z zakresu leśnictwa, sprzyjające zwiększonemu wiązaniu węgla, zostały wycenione i uwzględnione w całkowitym bilansie emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych.
Ogólne zasady bilansowania wielkości sekwestrowanego węgla w lasach oraz możliwości jego uwzględnienia w całkowitym bilansie emisji CO2 bazują na decyzjach podejmowanych na Konferencjach Państw-Stron Konwencji Klimatycznej oraz na zapisach zawartych w Protokole z Kioto.

Ostatnie takie spotkanie odbyło się w grudniu 2015 r. w Paryżu i zakończyło się podpisaniem nowego porozumienia klimatycznego przez wszystkie państwa uczestniczące w Konwencji. Za jedną ze skuteczniejszych metod spowalniających wzrost globalnej temperatury uznano wiązanie tego gazu przez ekosystemy leśne.
W związku z tym po raz kolejny zaapelowano o podjęcie skutecznych działań w celu ograniczenia wylesiania dużych obszarów leśnych. I zapewnienia wzrostu powierzchni leśnej i zasobów drzewnych. Głównie poprzez wprowadzanie nowych zalesień (w Polsce wzrost powierzchni leśnej obserwowany już jest od wielu lat). Pojawiła się też koncepcja „leśnych gospodarstw węglowych”, w których sposób prowadzenia gospodarki leśnej pozwalałby na pochłanianie dodatkowej ilości CO2 przez ekosystemy leśne.

Zawartość węgla w biomasie

Na podstawie danych dotyczących zasobów drzewnych zawartość węgla w biomasie drzewnej lasów Polski została oszacowana na 822 mln ton, w tym w drewnie na pniu – na 685 mln ton i w części podziemnej – na 137 mln ton. Zawartość węgla w drewnie martwym określono na 32 mln ton (SoEF 2015). Z kolei ilość pochłanianego rocznie CO2 przez lasy (z uwzględnieniem użytkowania i absorpcji gazu przez gleby) jest szacowana na 41,4 mln ton. Co w przybliżeniu przekłada się na 11,3 mln ton węgla.

Polska na tle krajów europejskich należy do liderów w ilości węgla związanego w biomasie drzewnej na obszarach leśnych. Wynika to w dużej mierze z wielkości oraz ze struktury zasobów drzewnych naszego kraju (struktura gatunkowa, siedliskowa i wiekowa).

Poprawę w ograniczaniu ilości gazów cieplarnianych można osiągnąć m.in. dzięki odpowiednim działaniom związanym z prowadzeniem gospodarki leśnej na przykład poprzez:

  • zwiększanie powierzchni leśnej w wyniku zalesiania gruntów porolnych,
  • odnawianie lasu z udziałem gatunków szybko rosnących,
  • zabiegi hodowlane zwiększające zapas na pniu,
  • przedłużanie żywotności produktów z drewna oraz ich recykling,
  • redukcję emisji ze źródeł kopalnych,
  • energetyczne wykorzystywanie drewna
  • zwiększanie retencji węgla w glebie.

Zadania PGL Lasy Państwowe wynikające z ustawy o lasach są zbieżne z celami zawartymi w Protokole z Kioto i porozumieniu paryskim. Wyrazem czego może być wzrost w ostatnim dziesięcioleciu powierzchni leśnej i zasobów znajdujących się w zarządzie Lasów Państwowych o  57 tys. ha  i 379 mln m3.

Źródło (autor):

Lasy w Polsce 2016

http://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/publikacje/do-poczytania/lasy-w-polsce-1/lasy-w-polsce-2016-1

harvester forwarder

Przyrodnicze funkcje lasu

Przyrodnicze funkcje lasu

Najstarsze unormowania formalne odnoszące się do społecznych i przyrodniczych funkcji lasu, a w szczególności do wyróżniania lasów o charakterze ochronnym, znalazły się w opracowanej w 1957 r. pierwszej powojennej „Instrukcji urządzania lasu”. Do roku 1975 wyodrębniono 1485 tys. ha lasów ochronnych (22,5% ówczesnej powierzchni leśnej Lasów Państwowych). Według stanu na dzień 1.01.2015 r. łączna ich powierzchnia wzrosła do 3709 tys. ha, co stanowi 52,3% całkowitej powierzchni leśnej, a przy uwzględnieniu również powierzchni leśnej rezerwatów (102 tys. ha) – 53,7%. Najwięcej lasów ochronnych znajduje się w południowej części kraju na terenach górskich (RDLP Kraków – 90,2% i Krosno – 84,0%) oraz na obszarach będących pod wpływem oddziaływania przemysłu (RDLP
Katowice – 83,5%).

Powierzchnia lasów prywatnych uznanych za ochronne jest szacowana na 65,2 tys. ha, co stanowi 3,7% ich całkowitej powierzchni; lasy gminne tych kategorii zajmują 22,1 tys. ha (25,8%). Udział lasów
ochronnych wszystkich własności w ogólnej powierzchni leśnej kraju osiągnął już wielkość 41,2%, a z uwzględnieniem powierzchni rezerwatów – 42,3%. Polska, w odniesieniu do krajów naszego regionu, charakteryzuje się stosunkowo wysokim udziałem lasów ochronnych (33,4%, zgodnie z kryteriami SoEF 2015). Nieznacznie pod tym względem wyprzedzają nas Niemcy (40,4%) oraz Rumunia (36,3%). Największy udział lasów ochronnych (spośród krajów, które przekazały dane do SoEF 2015) wykazują Włochy (ok. 87,4%), co wynika głównie z dużej powierzchni
lasów glebo- i wodochronnych. W lasach ochronnych, w zależności od ich dominujących funkcji, stosuje
się zmodyfikowane postępowanie, polegające na ograniczaniu stosowania rębni zupełnych, podwyższaniu wieku rębności, dostosowywaniu składu gatunkowego do pełnionych funkcji, zagospodarowaniu rekreacyjnym itp.

Źródło (autor):

Lasy w Polsce 2016

http://www.lasy.gov.pl/pl/informacje/publikacje/do-poczytania/lasy-w-polsce-1/lasy-w-polsce-2016-1

Trzebieże szwedzkie okiem polskiego naukowca

Trzebieże w lasach południowo-szwedzkich okiem polskiego naukowca.

Trzebieże w lasach szwedzkich są zupełnie zmechanizowane od połowy lat 80-tych. Wyjątkiem są lasy użytkowane metodą bezzrębową (hyggesfri) i nieliczne szwedzkie lasy prowadzone metodą zrębów częściowych (blädning) i procentowo jest to najwyżej 10%.

Wyznaczanie drzew dorodnych, wyznaczanie drzew do usunięcia, co jest typową i odpowiedzialną pracą polskiego leśnika, tutaj nie istnieje. Tym który to robi praktycznie jest kierowca harvestera i absolutnie dominująca jest metoda usuwania przez niego drzew przygłuszonych, czyli w praktyce cienkich. W nielicznych przypadkach drzew z bardzo widocznymi wadami, ale grubszych.

Patrząc na pracę tutejszego harvestera okiem polskiego leśnika trzeba wiedziec o kilku rzeczach.

– Kierowca harvestera wybiera drzewa do ścinki.
– Kierowca ma ustawiony komputer harvestera na określony sortyment, czyli określone wymiary.
– Te sortymenty związane są z żądaniami i życzeniami odbiorcy.
– Właściciel lasu uzgodnił to wcześniej z pośrednikiem, który zakupił od niego prawo ścinki, wywozu i sprzedaży drewna.
– Harvester pracuje często o zmroku czy nocą, który w warunkach szwedzkiej zimy trwa co najmniej 18h/dobę.
– Właściciel lasu ma na takim zrębie, przy takich układach praktycznie niewiele do powiedzenia, ale oczywiście odpowiada za swój las.
– Kierowca harvestera jest często zatrudniony (ma zapłatę) od m3, czyli czysty akord.
– Cena harvestera i często należącego do tej samej firmy forwardera wynosi razem 7-8 mln SEK, czyli 3.3,5 mln. PLN. To wymusza czas i tempo pracy.
– Tempo pracy harvestera jest bardzo, na ogół, duże.
– Drewno jest odbierane przez niezależnych brakarzy u odbiorcy, a nie przez leśniczego, jak w Polsce.

Ta więc trzebież, o której zacząłem pisać, jest tzw. trzebieżą niską (låggallring). Wybiera się niskie, cienkie i przygłuszone drzewa. Teoria która jak najbardziej odpowiada każdemu zainteresowanemu gospodarką leśną.
W praktyce jednak operator harvestera usuwa drzewa cienkie, niezależnie czy są niskie czy wysokie, pracując szybko. To bardzo istotna różnica dla jakości otrzymywanego później surowca tartacznego z drzew dorosłych.

To wykazał polski naukowiec Mateusz Liziniewicz.

Na podobnych, jak na zdjęciu powierzchniach trzebieżowych sosny w lasach południowo-szwedzkich, udowodnił że jakość drewna tartacznego jest zdecydowanie wyższa jeżeli przeprowadzi się typ trzebieży nazwanej trzebieżą jakościową (kvalitetsgallring). W praktyce oznacza to wybór drzew wysokich ale cienkich, wiotkich, idących szybko w góre, z małą stosunkowo koroną, cienkimi gałęziami, które w przyszłości nie dadzą sęków.

I w praktyce, tej aktualnie harvesterowej, najczęściej usuwanych ze szwedzkich lasów. Taki system trzebieży mogą natomiast stosować prywatni właściciele lasów szwedzkich, którzy stawiają na swoją osobistą prace w swoim lesie. W normalnych szwedzkich warunkach w dalszym ciągu można przy pozyskaniu drewna postawić niestety znak równości pomiędzy ilością a jakością.

Źródło (Autor)

Tadeusz Ciura

www.forest-monitor.com/pl/trzebieze/

Harwarder

Harwarder

 Maszyna wielooperacyjna, która może zastąpić harwester i forwarder. Stosowane są tutaj dwa rozwiązania techniczne:
a) na żurawiu zamocowana jest głowica harwesterowa, a na tylnej ramie znajduje się przyczepa kłonicowa. Pozyskiwane sortymenty przez głowicę harwesterową układane są bezpośrednio na przyczepie kłonicowej, zaś po jej załadowaniu następuje zrywka.
b) Harwester po wykonaniu pozyskania jest przezbrajany, zamieniana jest głowica harwesterowa na chwytak, nakładana jest zabudowa kłonicowa i następuje zrywka – czas przezbrojenia  z forwardera na harwester i odwrotnie zajmuje mniej niż 10 minut.  Maszyna ta nadaje się do pracy na niewielkich powierzchniach, gdzie transport dwóch maszyn jest nieopłacalny.
 
ŹRÓDŁO (AUTOR)
Józef Walczyk

Podział Forwarderów

Podział Forwarderów

 W zależności od mocy można dokonać podziału forwarderów na: mikro o mocy 10 – 30 kW, małe o mocy 31 – 60 kW, średnie o mocy 61 – 90 kW, duże o mocy 91 – 120 kW, bardzo duże o mocy >120 kW. Ciągniki powinny być dobierane do wykonywanych zadań, aby ich silniki pracowały przy obciążeniu zbliżonym do obciążenia nominalnego, wtedy praca jest najbardziej ekonomiczna – małe jednostkowe zużycie paliwa, a co za tym idzie i najtańsza.
 
ŹRÓDŁO (AUTOR)
Ulrich R. a kol. 2009. Harvesterové technologie v podmínkách lesního hospodářství v ČR. Evropský zemědělský fond pro royvoj venkova, Brno.
www.entracon.pl

Podział harwesterów

Podział harwesterów

 Harwestery można podzielić na małe o mocy silnika do 70 kW, średnie o mocy silnika 70 – 140 kW, duże o mocy silnika > 140 kW. Harwestery małej mocy powinny być stosowane tylko do prac trzebieżowych. Średniej mocy do trzebieży i do zrębów  zupełnych. Duże do zrębów zupełnych. Praca dużymi harwesterami w trzebieżach jest droga i powoduje znaczne szkody w drzewostanie. Zaś praca małymi harwesterami na zrębach zupełnych jest wręcz niemożliwa i może doprowadzić do ich przeciążenia (uszkodzenia). Na załączonej fotografii przedstawiono mały harwestero – forwarder trzebieżowy, który w bardzo krótkim czasie można przezbroić na wymaganą maszynę. Maszyny wielooperacyjne jakimi są harwestery, ze względów ekonomicznych, powinny być tankowane bezpośrednio na powierzchni w lesie z przewoźnych stacji paliw i transportowane na powierzchnię na niskopodwoziowych przyczepach samochodowych.

.

Budowa głowicy harwestera

Budowa głowicy harwestera

Zbudowana jest z ramy, do której mocowane są ruchome, dociskane proporcjonalnym ciśnieniem, noże okrzesujące pełniące również funkcję chwytaków. U góry na ramie znajduje się stały lub pływający nóż okrzesujący. Na wychylnych ramionach umieszczone są napędzane hydraulicznie dwa koła (taśmy) przesuwające do przeciągania drzewa przez noże okrzesujące. U dołu ramy zamontowany jest dolny nóż okrzesujący do okrzesywania drzewa podczas pozycjonowania głowicy, tam też znajduje się zespół tnący z piłą łańcuchową. Rama z rotatorem połączona jest za pomocą ruchomego uchwytu, który pozwala na obalanie ściętego drzewa. Rotator zaś zawieszony jest na żurawiu harwestera. Pomiar średnicy obrabianego drewna obywa się przy pomocy noży okrzesujących, a pomiar długości wykonywany jest przy pomocy zębatego kółka pomiarowego dociskanego do powierzchni strzały siłownikiem hydraulicznym. W głowicy może być również montowany znacznik sortymentów.
 

Głowica do biomasy

Głowica do biomasy

Jest głównym zespołem harwestera podczas pozyskania cienkich drzew głównie na cele energetyczne. Składa się z ramy, na której zamocowane są co najmniej dwie pary chwytaków, układ tnący najczęściej nożycowy lub nożowy i siłownik obalający. Głowica tego typu ma możliwość ścinki kilku drzew bez konieczności każdorazowego ich obalania. Dzięki układowi niezależnie sterowanych chwytaków w głowicy formowana jest paczka ścinanych drzew i obalanie następuje dopiero po sformowaniu paczki, co znacznie zwiększa wydajność. Głowice te można stosować na harwesterach, forwarderach i harwarderach. W niektórych typach istnieje możliwość zastosowania ważenia pozyskanego drewna.

Głowica maszyny wielooperacyjnej

Głowica maszyny wielooperacyjnej

Jest głównym zespołem harwestera, składa się z ramy, na której zamocowane są noże okrzesujące wraz z chwytakami, koła podające, układ tnący, układ pomiarowy, zespół znakowania sortymentów i siłownik obalający. Na maszynie bazowej może być mocowana bezpośrednio na ramie, lub co jest znacznie częstsze za pomocą żurawia. Z żurawiem połączona jest przy pomocy rotatora, który umożliwia jej obrót i sterowanie oraz dostarcza nośnik mocy, jakim jest olej hydrauliczny. Głowica harwestera wykonuje ścinkę drzewa, obalanie, jego pomiar i okrzesywanie oraz podział na zaprogramowane sortymenty.

Układ jezdny kołowy

Układ jezdny kołowy

Zbudowany jest z 2, 4, 6 lub 8 kół jezdnych. Koła zarówno pojazdu samobieżnego, ciągnika czy maszyny mogą być napędowe i napędzane. Większa liczba kół stwarza możliwości konstrukcji cięższych maszyn przy zachowaniu odpowiedniego nacisku jednostkowego na podłoże.Natomiast większa liczba kół napędowych to możliwość uzyskania większych sił napędowych na kołach (większa siła uciągu). Kołowe układy jezdne ze względu na małą powierzchnię styku układu napędowego z podłożem w trudnym terenie tworzą głębokie koleiny. Ze względu jednak na prostotę konstrukcji, dobre amortyzowanie wstrząsów, uzyskiwanie dużych szybkości jazdy czy możliwość uzyskania dużego prześwitu pojazdu są powszechnie stosowane.

Hamulec przegubu forwardera

Hamulec przegubu forwardera

Pojazd forwardera w czasie pracy, aby zachował stateczność poprzeczną musi przenieść duży moment, aby równoważyć moment żurawia. Żuraw mocowany jest na jednej z dwóch ram ciągnika. Obie części ramy połączone są przy pomocy przegubu, który pozwala na wzajemną zmianę połączonych ram, więc druga część ramy w takim przypadku nie może przenosić równoważącego momentu żurawia. Aby zwiększyć stabilność pojazdu w czasie pracy żurawia przegub łączący obie części ramy jest hamowany, przez co stateczność poprzeczna maszyny znacznie się zwiększa.

Ciągnik do zrywki nasiębiernej – forvarder

Ciągnik do zrywki nasiębiernej – forvarder

Ciągnik ten jest ciągnikiem przegubowym. Na przedniej części ramy znajduje się silnik wraz z kabiną operatora, w tylnej części umieszczona jest przyczepa kłonicowa. Przyczepa ładowana jest drewnem przy pomocy żurawia i następuje zrywka metodą nasiębierną. Ciągnik ten przeznaczony jest do w zrywki krótkich kłód i jest stosowany w sortymentowej metodzie pozyskania drewna. Fotel operatora wraz z układem sterowania ciągnika jest obrotowy. Sterowanie odbywa się za pomocą jojstików i jest wspomagane przez komputer pokładowy. Kabina ciągnika jest zwykle klimatyzowana, wyposażona w radio, czasem internet i DPS. Może być budowany, jako pojazd dwu, trzy a nawet cztero osiowy z wszystkimi kołami napędowymi.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Napęd hydrauliczny

Napęd hydrauliczny

Układ napędu hydraulicznego składa się z pompy hydraulicznej, przewodów hydraulicznych, rozdzielaczy, silników hydraulicznych obrotowych lub liniowych, oraz czynnika przenoszącego moc (olej hydrauliczny). W napędzie hydraulicznym energia mechaniczna przekazywana jest z miejsca wytworzenia do miejsca napędu za pomocą cieczy. Jego główne zalety to maksymalny moment już przy zerowej prędkości, nie można przeciążyć napędzanej hydraulicznie maszyny, łatwość przekazania mocy do dowolnego zespołu maszyny (elastycznymi przewodami hydraulicznymi), prosta budowa i sterowanie. Główną wadą układów napędowych hydraulicznych jest nieco mniejsza sprawność w stosunku do napędów mechanicznych i przypadki pękania węży. Węże mogą być konfekcjonowane we własnym zakresie jeżeli zakład posiada prasę do zaciskania węży hydraulicznych. Jest to bardzo szeroko stosowany rodzaj napędu w ciągnikach i maszynach leśnych. Przykładem zastosowania trudnym do zastosowania innego rodzaju napędu jest przedstawiona na zdjęciu głowica harwesterowa.

Wypadek w szczególnych okolicznościach, uzasadniających przyznanie świadczeń

Wypadek w szczególnych okolicznościach, uzasadniających przyznanie świadczeń

Nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło:
1)  przy ratowaniu innych osób od grożącego ich życiu niebezpieczeństwa;
 
2)  przy chronieniu własności publicznej przed grożącą jej szkodą;
 
3)  przy udzielaniu przedstawicielowi organu państwowego lub organu samorządu terytorialnego pomocy przy spełnianiu czynności urzędowych;
 
4)  przy ściganiu lub ujęciu osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa lub przy chronieniu innych osób przed napaścią;
 
5)  przy wykonywaniu funkcji radnego lub członka komisji rady wszystkich jednostek samorządu terytorialnego albo przy wykonywaniu przez sołtysa czynności związanych z tym stanowiskiem;
 
6)  przy wykonywaniu funkcji ławnika w sądzie;
 
7)  w czasie zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych realizowanych przez jednostki organizacyjne systemu oświaty, zajęć w szkole wyższej lub zajęć na studiach doktoranckich albo w czasie odbywania praktyki przewidzianej organizacją studiów lub nauki;
 
8)  przy pracy w Ochotniczych Hufcach Pracy na innej podstawie niż umowa o pracę;
 
9)  przy pracy wykonywanej w ramach terapii zajęciowej w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej oraz publicznych zakładach opieki zdrowotnej;
 
10) przy wykonywaniu bezpośredniej ochrony przed klęskami żywiołowymi;

11) przy wykonywaniu funkcji członka komisji powołanej przez organ państwowy lub organ samorządu terytorialnego do przeprowadzenia wyborów lub referendum.

 
ŹRÓDŁO (AUTOR)
Ustawa z dnia 30 października 2002 r.o zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (Dz.U. z 2002 r. nr 199, poz. 1674 z późn. zm)

Obowiązki bhp pracownika

Obowiązki bhp pracownika

Przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika. W szczególności pracownik jest obowiązany:
1) znać przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym,
2) wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy. Stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych,
3) dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy,
4) stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem,
5) poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich,
6) niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie,

7) współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.

 
ŹRÓDŁO (AUTOR)
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity Dz.U.z 1998 r. nr 21 poz. 94 z późn. zm.)

Obowiązki bhp pracodawcy

Obowiązki bhp pracodawcy

Pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest obowiązany:
1) organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
2) zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń,
3) zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy,
4) zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.

Pracodawca oraz osoba kierująca pracownikami są obowiązani znać przepisy o ochronie pracy, w tym przepisy oraz zasady bezpieczeństwa i higieny pracy.

 
ŹRÓDŁO (AUTOR)
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jednolity Dz.U.z 1998 r. nr 21 poz. 94 z późn. zm.)

Szkolenia bhp w leśnictwie

Szkolenia bhp w leśnictwie

Obligatoryjne szkolenia, których celem jest:
Zaznajomienie się z czynnikami środowiska pracy mogącymi powodować zagrożenia dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników podczas pracy oraz z odpowiednimi środkami i działaniami zapobiegawczymi. Poznanie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie niezbędnym do wykonywania pracy w zakładzie pracy i na określonym stanowisku pracy. Także związanych z pracą obowiązków i odpowiedzialności w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Nabycie umiejętności wykonywania pracy w sposób bezpieczny dla siebie i innych osób. Postępowania w sytuacjach awaryjnych oraz udzielenia pomocy osobie, która uległa wypadkowi.
 
ŹRÓDŁO (AUTOR)
Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2004 r. nr 180 poz. 1860)

Trzebież Borggrevego

Trzebież Borggrevego

Trzebież przerębowa, według której do wieku 50-60 lat należy trzebić drzewostany wszystkich gatunków trzebieżą dolną. Od tego jednak okresu począwszy należy postępować wręcz odwrotnie; wycinając wyłącznie drzewa górujące (I klasa Krafta). One bowiem zdaniem autora, jako zazwyczaj krzywe i silnie gałęziste, o nadmiernie dużej koronie, nie przedstawiają większej wartości, a do tego głuszą lepiej ukształtowane sąsiedztwo. Wskutek systematycznie powtarzanych cięć co 10 lat, użytki przedrębne i przyrost drzewostanu, zdaniem Borggrevego, miałyby się podwajać a prowadzona bardzo silna trzebież górna w celu odsłonięcia drzewostanu opanowanego miała wykorzystywać utajone w nim zdolności przyrostowe.

 
ŹRÓDŁO (AUTOR)
Bernadzki E., Ilmużyński E., Szymański S., 1999. Trzebieże. Poradnik leśniczego. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne. Warszawa

Trzebież Ejtingena (kombinowana)

Trzebież Ejtingena (kombinowana)

Opracowany w 1934 roku sposób cięć, którego celem jest dążenie do wytworzenia w drzewostanie zwarcia pionowego i zapewnienie odpowiedniego dostępu światła do wszystkich pięter drzewiastych. Cięcia w tej trzebieży mają charakter trzebieży górnej, usuwała się bowiem z drzewostanu głównego drzewa gorszej jakości, których nie oznaczała się jednak na stałe, lecz przy każdym nawrocie ponownie oceniana i wybiera. Wykonywany zabieg o nasileniu umiarkowanym powinien na tyle przerywać sklepienie leśne, by do następnego zabiegu korony drzew zwarły się ponownie. Jednorazowo w tej metodzie trzebienia pobierane jest ok. 10-20% zapasu, zależnie od składu i zasobności drzewostanu. Nawrót cięć zalecił Ejtingen częsty, co 5 lat, a pierwsze wkroczenie powinno mieć miejsce w wieku 20 lat i do 70 roku życia drzewostanu miało być 10 razy powtórzone. Oprócz podziału drzew według ich znaczenia Ejtingen wyróżnił w drzewostanie tzw. biogrupy, czyli skupienia kilku drzew, w których wzajemne odległości w grupie są wyraźnie mniejsze niż poza grupą. Autor zalecał ostrożne ingerowanie w biogrupy i stopniowe ich rozluźnianie.
ŹRÓDŁO (AUTOR)

Bernadzki E., Ilmurzyński E., Szymański S., 1999. Trzebieże. Poradnik leśniczego. PWRiL. Warszawa. Jaworski A., 2013. Hodowla Lasu. Tom II. Pielęgnowanie lasu. PWRiL. Warszawa.

http://www.encyklopedialesna.pl/haslo/trzebiez-ejtingena-kombinowana/

Trzebież triangulacyjna (Weinkauffa)

Trzebież triangulacyjna (Weinkauffa)

Metoda trzebieży zakładająca, że na powierzchni 1 hektara powinno być około 400 drzew równomiernie rozmieszczonych, z których każde będzie miało odpowiednią przestrzeń życiową. Podstawę teoretyczną stanowiło założenie, że przestrzenie wypełnione koronami można zamknąć w sześciobokach (jak w komórkach plastra miodu), a środki tych wieloboków, gdzie powinny znajdować się pnie, połączone ze sobą tworzą trójkątną więźbę rozmieszczenia drzew, które pozostaną w drzewostanie. Wyznaczenie takich drzew taśmą w drzewostanie (młodniku) nosi nazwę triangulacji trzebieżowej; wyznaczone i oznakowane w ten sposób drzewa powinno sie pielęgnować od najwcześniejszej młodości. Inne drzewa traktowane są jak konieczna osłona gleby, którą redukuje się i usuwa w miarę potrzeb drzew  wybranych, bez względu na ich przynależność do klas biologicznych.
 
ŹRÓDŁO (AUTOR)

Bernadzki E., Ilmurzyński E., Szymański S., 1999. Trzebieże. Poradnik leśniczego. PWRiL. Warszawa. Jaworski A., 2013. Hodowla Lasu. Tom II. Pielęgnowanie lasu. PWRiL. Warszawa.

http://www.encyklopedialesna.pl/haslo/trzebiez-triangulacyjna-weinkauffa/

Trzebież Sucheckiego

Trzebież Sucheckiego

Jedna z historycznych metod trzebieży, tzw. trzebież indywidualna. Intensywność cięć ustalana jest w niej na podstawie rzeczywistego przyrostu drzewostanu, a ich nawrót według aktualnych potrzeb, niezależnie od wieku. We wszystkich etapach trzebieży indywidualnej obowiązuje zasada umiarkowanego, sukcesywnego, niezbyt silnego wkraczania z cięciami, aby zbyt nagle nie przerywać zwarcia i nie narazić drzewostanu na śniegołomy i wiatrołomy. By zapobiec nadmiernemu pobieraniu masy w trzebieżach na niekorzyść użytków rębnych, Suchecki podał wzory empiryczne, określające maksymalne normy użytkowania przedrębnego, które zestawił w pomocnicze tabele dla buka, dębu, sosny i jodły.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Bernadzki E., Ilmurzyński E., Szymański S., 1999. Trzebieże. Poradnik leśniczego. PWRiL. Warszawa. Jaworski A., 2013. Hodowla Lasu. Tom II. Pielęgnowanie lasu. PWRiL. Warszawa.

http://www.encyklopedialesna.pl/haslo/trzebiez-sucheckiego/

Trzebież Hecka

Trzebież Hecka

Jedna z historycznych metod trzebieży tzw. trzebież „z wolnej ręki”. Realizowana głównie w lasach bukowych i jodłowych, pozbawionych pielęgnacji i reagujących wskutek tego bardzo żywo na zwiększenie przestrzeni życiowej. Opiera się na specyficznej, wprowadzonej przez autora klasyfikacji drzew:
 
a) drzewa o prostej, długiej i gładkiej strzale (strzała wyborowej jakości, bezsęczna i dłuższa niż 10 m),
b) drzewa średniej jakości o krótkiej (krótszej niż 10 m) strzale dobrej jakości,
c) drzewa krzywe i sękate,
d) dwójki (także bliźniaki),
e) rozpieracze,
f) odrośla,
g) drzewa słabe,

Pierwsze dwie klasy to drzewa gospodarczo wartościowe. Technika cięć w trzebieży wolnej polega na oswobadzaniu koron najlepszych drzew zależności od potrzeb aktualnej sytuacji drzewostanowej. Należy przy tym zważać na cechy morfologiczne drzew i ochronę pni przed pojawieniem się odrośli. Początek trzebieży uzależniony jest od ukształtowania (oczyszczenia) pnia i stosunków przyrostowych. U gatunków liściastych popieranie szybkiego przyrostu zaczyna się w wieku 40-70 lat, gdy pnie wykazują oczyszczenie z gałęzi do wysokości 10-15 m, a u iglastych jeszcze później. Wyznaczanie trzebieży wolnej miało być prowadzone latem i jesienią, a ścinka zimą. Heck proponował nawroty cięć najpierw co 3-6 lat, natomiast od 70-80 roku życia drzewostanu co 7-10 lat.

 
ŹRÓDŁO (AUTOR)
Bernadzki E., Ilmużyński E., Szymański S., 1999. Trzebieże. Poradnik leśniczego. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne. Warszawa

Trzebież francuska

Trzebież francuska

Jedna z historycznych metod trzebieży górnej. Charakterystyczną cechą tej metody trzebieży jest intensywne oswobadzanie drzew najlepszych, przy uwzględnieniu kryteriów zarówno hodowlanych (optymalny skład gatunkowy i najkorzystniejsze warunki wzrostu), jak i gospodarczych (skrócenie czasu produkcji grubych sortymentów drzewnych). Wypracowano ją głównie dla dębu i buka oraz drzewostanów mieszanych tych gatunków, a dopiero znacznie później zastosowano w drzewostanach sosnowych, świerkowych i jodłowych. Przy selekcji w metodzie tej dzieli się drzewa na główne (przyszłościowe) i podrzędne- zaliczane bądź do pożytecznych, bądź szkodliwych.

ŹRÓDŁO (AUTOR)

Bernadzki E., Ilmurzyński E., Szymański S., 1999. Trzebieże. Poradnik leśniczego. PWRiL. Warszawa. Jaworski A., 2013. Hodowla Lasu. Tom II. Pielęgnowanie lasu. PWRiL. Warszawa.

http://www.encyklopedialesna.pl/haslo/trzebiez-francuska/

Trzebież duńska

Trzebież duńska

 Jedna z historycznych metod trzebieży górnej, stanowiąca etap jednolitego systemu pielęgnacyjnego w okresie całego życia drzewostanu. Pierwszy zabieg trzebieżowy wykonywany jest w wieku 20 lat, gdy drzewostan osiąga około 7 m wysokości, powtarzany jest co 3 lata do wieku drzewostanu 40 lat. Następnie, do 60 lat, nawrót cięć wydłuża się do 5-7 lat, a dalej do 7-10 lat. Według innego wariantu tej trzebieży odstęp między poszczególnymi zabiegami wynosi tyle lat, ile dziesięcioleci liczy sobie drzewostan. Po przekroczeniu wieku 60 lat wybierane jest w nim 200-300 tzw. drzew elitarnych, które oznacza się farbą i otacza opieką. W tym czasie następuje podział drzew na główne (elitarne) i podrzędne pożyteczne oraz podrzędne szkodliwe. Te ostatnie w pierwszej kolejności są usuwane z drzewostanu.
ŹRÓDŁO (AUTOR)

Bernadzki E., Ilmurzyński E., Szymański S., 1999. Trzebieże. Poradnik leśniczego. PWRiL. Warszawa. Jaworski A., 2013. Hodowla Lasu. Tom II. Pielęgnowanie lasu. PWRiL. Warszawa.

http://www.encyklopedialesna.pl/haslo/trzebiez-dunska/

Trzebież czeska

Trzebież czeska (Bohdaneckiego)

Jedna z historycznych metod trzebieży, polegająca na szybkim likwidowaniu w młodości drzewostanu podrzędnego, by w wieku 30 lat, na dobrych siedliskach, pozostało 2000-2500/ha drzew z drzewostanu głównego. Silne rozluźnienie zwarcia ma na celu zregenerowanie koron drzew (głównie świerków). Dalsze trzebieże prowadzi się sukcesywnie, w miarę przechodzenia drzew do drzewostanu podrzędnego i z czasem wkracza się coraz silniej do warstw górnych, gdy drzewa zaczynają sobie przeszkadzać. Równocześnie prowadzi sie selekcję przez eliminowanie drzew krzywych, gałęzistych i uszkodzonych. zasadą w trzebieży czeskiej jest, aby zwarcie wracało do stanu wujściowego 3 lata po zabiegu. Przy tej metodzie skracano produkcje grubego, wartościowego drewna; ponadto ustalono zasadę, że w pierwszej połowie kolei rębu należy popierać przyrost miąższości drzew, a dopiero w drugiej dbać o poprawę jakości i stopień wypełnienie pnia oraz, że zróżnicowanie wieku rębności drzewostanów świerkowych w mniejszym stopniu zależy od bonitacji siedliska niż od sposobu pielęgnowania.
 
ŹRÓDŁO (AUTOR)

Bernadzki E., Ilmurzyński E., Szymański S., 1999. Trzebieże. Poradnik leśniczego. PWRiL. Warszawa. Jaworski A., 2013. Hodowla Lasu. Tom II. Pielęgnowanie lasu. PWRiL. Warszawa.

http://www.encyklopedialesna.pl/haslo/trzebiez-czeska-bohdaneckiego/

Trzebież selekcyjna

Trzebież selekcyjna

Metoda trzebieży opracowana przez Schaedelina, traktująca trzebieże jako cały system pielęgnacji drzewostanu, prowadzący od nalotu lub uprawy aż po wiek rębności, tak aby podczas każdej fazy rozwojowej przyrost odkładał się na najlepszych zarówno pod względem jakości, jak i potencjału wzrostowego i by do wieku użytkowania rębnego dotrwały drzewa technicznie bezbłędne, o pożądanych wymiarach, stanowiące o najwyższej wartości pozyskiwango surowca. Przygotowaniem do trzebieży jest stosowanie we wczesnych fazach wzrostu drzewostanu selekcji negatywnej tak, by wprowadzić do tyczkowiny i cienkiej drągowiny możliwie dużą liczbę drzew dorodnych, zwanych przez autora „kandydatami”. Po wejściu drzewostanu w okres trzebieży przechodzi się do trzebieży o charakterze pozytywnym, wyrażającej się w wyborze i popieraniu drzew najlepszej jakości z górnej warstwy drzewostanu i o dużym przyroście, rozmieszczonych możliwie równomiernie w całym drzewostanie z jednoczesnym popieraniem biogrup drzew tworzących szkielet drzewostanu i majacych szansę przetrwania do wieku rębności. Realizuje się to przez systematyczne usuwanie drzew przeszkadzających prawidłowemu rozwojowi drzew najlepszych wraz z  osłoną zapewniającą im stabilność.
 
ŹRÓDŁO (AUTOR)

Bernadzki E., Ilmurzyński E., Szymański S., 1999. Trzebieże. Poradnik leśniczego. PWRiL. Warszawa. Jaworski A., 2013. Hodowla Lasu. Tom II. Pielęgnowanie lasu. PWRiL. Warszawa. PGL Lasy Państwowe 2012. Zasady hodowli lasu. Ośrodek Rozwojowo-Wdrożeniowy Lasów Państwowych w Bedoniu.

http://www.encyklopedialesna.pl/haslo/trzebiez-selekcyjna/